بناهای تاریخیجاذبه های گردشگری جهانسبک های معماری

دانلود پاورپوینت مقایسه مسجد عمادالدوله و مسجد جامع اصفهان

_ موقعیت پلان مسجد عمادالدوله در بافت کرمانشاه

_ تاریخچه مسجد عماد الدوله

این مسجد یکی از با شکوهترین مساجد دوره قاجاریه در شهر کرمانشاه است. در کتیبه منظوم سردر تاریخ ساخت بنا ۱۲۸۵هجری قمری قید شده است .
بانیان و سازندگان بنا : امام قلی میرزا عماد الدوله پسر ششم محمد علی میرزای دولتشاه ( فرزند فتحعلی شاه ) والی منطقه غرب کشور ساخته شده است .
موقعیت طبیعی اثر : چون بنا در شهر کرمانشاه است بنابراین موقعیت طبیعی کرمانشاه را داراست که از این قرار است : آب و هوایی نیمه خشک با تابستان های نسبتا گرم و زمستانهای همراه با ریزش برف و باران و میزان متوسط بارندگی در سال ۴۶۱ میلیمتر و روزهای یخبندان در سال ۸۰ روز میباشد . از نظر زلزله خیزی شهر کرمانشاه و منطقه بر روی خط زمین لزه (با خطر نسبی بالا) قرار دارد . ارتفاع از سطح دریا ۱۴۱۰ متر میباشد .

_ معرفی بنا : ( موقعیت ،تزئینات ، نوع مصالح ، ابعاد و اندازه و…….)

_ ویژگی های مسجد عمادالدوله:

پس از بنای این مسجد بانی آن یکی از درهای حرم حضرت علی (ع) را به کرمانشاه آورد و در مسجد نصب کرد و به جای آن دری از نقره وصف آستانه علوی نمود . این درگاه امروزه در داخل مسجد و بازار زرگرها قرار گرفته . به بقای شاه نجف شهرت دارد . این درگاه متعلق به دوره صفویه است .

_ دسترسی های مسجد عمادالدوله:

موقعیت کنونی این مسجد نیز با توجه به تغییرات زیادی در بافت شهرصورت گرفته همچنان جزء مناطق مهم و حساس شهر کرمانشاه است چرا که در مرکز شهر ونزدیک بازار (خیابان مدرس) وبازارسنتی کرمانشاه است هم اکنون از شرق به بازار زرگرها از غرب به محله گمرک که در پشت این قسمت از مسجد زمین خالی است که فضای مناسبی برای پیش روی وگسترش مسجد و مکانهای مورد نیاز در طرح پیشنهادی است و از شمال به مسجد جامع وبه اداره ی اماکن راه دارد و از جنوب نیز به بازار بزازان راه دارد.

_ معرفی بنا مسجد عمادالدوله

_ هشتی مسجد عمادالدوله

_ تحلیل سایت مسجد عمادالدوله

_ لکه گذاری مسجد عمادالدوله

_ تاریخچه مرمت بنای مسجد عمادالدوله:

این بنا بعداز انقلاب تا کنون مراحل مختلف مرمتی راطی کرده است عبارتند از :

1) در سال63 و 64 قسمت های بیرونی جرزها  ودیوارها را تا ارتفاع 2 متر با سنگ نما سازی کرده اند در حالی که ازاره قبلی مسجد 20 سانتی متر بوده است.

2) در سال 65 استخری وسط حیاط احداث گردید و بعدها به آبنما تبدیل شد(توسط پیشنماز وقت مسجد)و در کنار آن باغچه هایی ایجاد کردند.

3) دراوایل سال های جنگ ایران وعراق در حیاط یک پناهگاه در زیر زمین  ساخته شد که در برابر حملات عراق مسجد پناهگاه مردم باشد. در سال 66 یک ورودی برای خانه ی امام جمعه در پادیاو مسجد باز شده است.

معرفی مسجد جامع اصفهان:

دوره های گسترش و تحول مسجد جامع اصفهان
دوره های گسترش و تحول مسجد جامع اصفهان

مسجد جمعه یا مسجد جامع اصفهان از مهم‌ترین و قدیمی‌ترین ابنیه مذهبی ایران است. این مسجد مجموعه تاریخی وسعی را به ابعاد ۱۷۰ در ۱۴۰ متر در شمال شرقی اصفهان و کنار میدان کهنه نشان می‌دهد و امروز شامل قسمتهای مختلفی است از قبیل گنبد نظام الملک، گنبد تاج الملک، ضمن چهار ایوانی شبستانها، مدرسه مظفری محراب الجایتو که هر یک نمایانگر سیر هنر معماری اسلامی در دوره‌ای خاص هستند. بنا بر شواهد تاریخی، مسجد جامع اصفهان بر روی ویرانه‌های مسجد قدیمی تری ساخته شده که اعراب ساکن قریه طهران در اصفهان در قرن دوم هجری در یهودیه بنا کرده بودند. مسجد اولی بر خرابه‌های ابنیه‌ای مربوط به اواخر دوره ساسانی برپا شده بود.
مهم‌ترین طرحهای توسعه در دوران آل بویه و صفویه صورت پذیرفته‌اند. سبک معماری مسجد شیوه رازی است.
مسجد جامع اصفهان منعکس کننده هنر بیزانس و کلاسیک در قالب یک بنای سنتی واسلامی است.

درباره معماری مسجد جامع اصفهان

مدتی پس از ورود اسلام به ایران، مردم به ساختن محل هایی برای عبادت یا به بیان دیگر به ساختن مسجد روی آوردند، ولی نه مسجد با فرم و شکل امروزی آن؛ بیشتر این مساجد نیز روی آتشکده ها و یا با تغییراتی روی آنها ساخته می شد. مسجد جامع اصفهان به همراه مسجد جامع فهرج یزد، تاریخانه دامغان و جامع زواره جزو اولین مساجد ساخته شده در ایران است؛ اما نه یک مسجد ساده!
در قرن سوم، مسجد اولیه به کلی ویران شده و مسجدی جدید به جای آن احداث می شود، ولی تغییرات اساسی در قرن پنجم و ششم در مسجد رخ می دهد. افزودن دو گنبد در شمال و جنوب مسجد؛ ابتدا گنبد نظام الملک یا گنبد شمالی که در سال ۴۷۳ هجری قمری به دستور خواجه نظام الملک ساخته می شود و دوم گنبد تاج الملک که در سال ۴۸۱ هجری قمری ساخته شده که به گنبد خاکی معروف است و از شاهکارهای گنبدسازی محسوب می شود. پس از ساخت این گنبدها، مسجد شبستانی به مسجدی با چهار ایوان تبدیل می شود؛ چهار ایوان در چهار جهت اصلی؛ ایوان جنوبی یا صفه صاحب، ایوان شمالی یا صفه درویش، ایوان غربی یا صفه استاد و ایوان شرقی یا صفه شاگرد که هر یک خود بتنهایی شاهکاری در معماری ایران پس از اسلام هستند؛ بویژه ایوان استاد که دیدن آن موجب حیرت است.
پس از عبور از صفه درویش و با ورود به شبستان اصلی مسجد، ستون های آجری اولین چیزهایی هستند که خودنمایی می کنند و تابش رشته هایی از اشعه آفتاب به داخل فضا را به سوی معنویت سوق می دهند. آجرکاری های به کار رفته در ستون و سقف، بسیار زیباست و یادگاری از عصر سلجوقیان و سبک معماری رازی ست. برای تماشای زیبایی ها باید بیشتر جلو برویم؛ گنبدی با ارزش های هنری بالا، که حدود ۱۹/۵ متر ارتفاع دارد و قطر آن۱۰/۵ متر است. تزئینات آجرکاری زیر گنبد که با گچ کاری ترکیب شده، این گنبد را بسیار با شکوه جلوه می دهد.

تزیینات بنا مسجد جامع اصفهان

تزیینات عمده این مسجد از کاشی‌های خشت هفت رنگ است. در مدرسه جنوب غربی مسجد، قطعه سنگ ساده‌ای بر روی زمین به شکل شاخص در محلّ معیّنی تعبیه شده است که ظهر حقیقی اصفهان را در چهار فصل سال نشان می‌دهد و شکل ظاهری آن مانند یه مثلث می باشد و محاسبه آن را شیخ بهائی دانشمند، فقیه و ریاضیدان معروف عهد شاه عبّاس انجام داده است.
کتیبه های این مسجد شاهکار خوشنویسان معروف عهد صفویّه مانند علی رضا عباسی و عبدالباقی تبریزی و محمد رضا امامی است. کتیبه سردر باشکوه مسجد به خطّ علیرضا عباسی خوش نویس نامدار عصر صفویّه است که تاریخ آن سال ۱۰۲۵ ذکر شده است.
اسپرهای طرفین در ورودی ۸ لوحه با نوشته‌هایی مشکی بر زمینه فیزوه‌ای دارند که در هر یک از این اسپرها، ۴ لوحه کار گذاشته شده. در جلو خان سردر مسجد نیز کتیبه‌هایی با عبارات و اشعاری وجود دارد.
تخت سنگ بزرگی نیز در ضلع غربی جلوخان هست که از نوشته‌های آن تنها بسم الله الرحمن الرحیم به جا مانده است. کتیبه نمای خارجی سردر، خط ثلث سفید بر زمینه کاشی خشت وجود دارد. اشعاری به خط نستعلیق در اصلی مسجد را که پوشش نقره و طلا دارد زینت بخشیده است؛ در این اشعار سال اتمام و نصب در ۱۰۳۸ تا ۱۰۵۲ ذکر شده است؛ اشعار فوق‌الذکر ۱۶ بیت است که هشت بیت آن بر یک لنگه و هشت بیت دیگر بر لنگه دیگر آن به طور برجسته نقش بسته است. این در، در ضلع جنوبی واقع است.

سنگاب های مسجد جامع اصفهان

در مسجد جامع اصفهان چهار سنگاب قراردارند.

۱- سنگاب ایوان درویش: در ایوان شمالی مسجد جامع که ایوان درویش نام دارد، سنگابی از جنس سنگ پارسی قرار گرفته‌است. این سنگاب ابتدا در مجاورت مقبره علامه مجلسی قرار داشته و بعد به محلّ کنونی منتقل شده‌است. قطر دهانه سنگاب ۱۱۵ سانتیمتر است، ولی نیمی از آن به علّت شکستگی از بین رفته‌است. کتیبه بدنه این سنگاب به زبان‌های فارسی و عربی و به خطّ ثلث است. آن چه از متن کتیبه بجا مانده به شرح زیر است:

… و صل علی زین العباد علی و الباقر محمد و الصادق جعفر و الکاظم موسی و الرضا علی و التقی محمد و النقی… کرد وقف شاه مظلومان حسین ابن علی هرکه نوشد آب گوید لعن بر ابن زیاد

_ محراب های مسجد جامع اصفهان

مسجد جامع اصفهان از مساجدی است که محراب‌های متعددی دارد. بلندآوازه ترین محراب آن در ضلع شمالی ایوان غربی آن، در شبستانی که بوسیله اولجایتو ساخته شد قرار دارد. این محراب نمونه نفیسی از تزئین گچبری است با گل و بته و شکل‌های هندسی. هشت محراب دیگر در این مسجد وجود دارند که تدریجا ساخته شده است (پیرنیا، ۱۳۸۳)

_ تفاوت های مسجد عمادالدوله و مسجد جامع اصفهان

تفاوت های موجود بین مسجد و مسجد جامع با ویژگی‌های هرکدام به خوبی مشخص است شاخصه‌هایی پایدار که در سراسر جهان اسلامی و در طول زمانی حدوداً هزار سال همچنان باقی‌مانده است. مسجد مکانی بوده صرفاً به جهت عبادت اما از آنجایی که در گذشته استفاده‌های دیگری هم از آن می‌شد نظیر قضاوت، نگهداری بیت المال، برپایی اجتماعات بزرگ، بزودی نماد قدرتمند اسلام شد و هم عرصه‌های دینی و هم قلمروهای دنیوی را دربرگرفت، اما نتوانست پاسخگوی نیازهای مذکور باشد، ساخت مسجد جامع بعلت حفظ این دو جنبه بود. فقدان نهادها و بناهای رسمی عمومی نظیر تالار شهر و یا محاکم اسلامی، به نقش دووجهی مسجد جامع اهمیت بیشتری بخشید. این تمایز کارکردی، تفاوتی را در منزلت و مقصود مساجد منعکس ساخت و در دو واژه کاملاً مجزا رسمیت یافت، یعنی مسجد و جامع. علی‌رغم تمایز آشکار کارکردی بین مسجد و جامع، از لحاظ طرح تفاوتی بین این دو وجود ندارد. در واقع «جامع» عملاً .ابعاد بزرگتر و تزئینات بیشتری را دارا می‌باشد

مسجد عمادالدولهمسجد جامع اصفهان
دارایی یک محرابدارای محراب های متعدد
نداشتن صفهدارای 4صفه
نداشتن گنبددارای 4گنبد
نداشتن منارهدارای 2 مناره
دارای یک برج ساعتــــــــــــــــــــ
دارای پیر نشیننداشتن پیر نشین
دارای یک شبستاندارای 2 شبستان
دارای یک هشتینداشتن هشتی
دارای 4 سنگاب
دارای تزیینات گچ بری

_ منابع و مآخذ

مسجد جامع اصفهان:
_ اتینگهاوزن، ریچارد، هنر و معماری اسلامی (۱) ۱۲۵۰-۶۵۰، ترجمه یعقوب آژند، تهران: انتشارات سمت، چاپ سوم، زمستان ۱۳۸۲
_ انصاری، جابر، تاریخ اصفهان و همه جهان، نشر حسین عمارزاده صاحب امتیاز روزنامه و مجله خرد، چاپ مهر ۱۳۲۱
_آیت الله زاده شیرازی،باقر، “مساجد جامع اولیه- منطقه اصفهان- واقع در مرکز محله محال اردستان”، مجله اثر، سال لول، شماره اول، بهار ۱۳۵۹
_ پوپ، آرتور اپهام، معماری ایران: پیروزی شکل و رنگ، ترجمه کرامت الله افسر، تهران: یساولی، فرهنگسرا، ۳۳۱ تا ۳۳۲

مسجد عمالدوله : میراث فرهنگی کرمانشاه

ـ سیرو، ماکسیم و گدار، آندره، آثار ایران، ترجمه ابوالحسن سرو قد مقدم، انتشارات آستان قدس، جلد 4 چاپ 1368

_  فلاری، اس، مسجد نایین، ترجمه کلود کرباسی، مجله اثر، شماره 22 و 23، ،1372 صفحه 151تا 167

_ گالدیری، اوژینو، مسجد جامع اصفهان، ترجمه عبدالله جبل عاملی، تهران: انتشارات میراث فرهنگی، جلد 3 چاپ اول 1370

_ گالدیری، اوژینو، مسجد جامع اصفهان در زمان آل بویه، ترجمه حسین علی سلطان زاده پسیان، سازمان ملی آثار باستانی، مشهد: آستان قدس رضوی، 1368

_گدار، آندره، و دیگران، آثار ایران، ترجمه ابوالحسن سرو مقدم، مشهد: آستان قدس رضوی، چاپ 1368

_ هنرفر، لطف الله، آشنایی با شهر تاریخی اصفهان، چاپ 1344

_ مافروخی، مفضل بن سعد، محاسن اصفهان، ترجمه حسین بن محمد آوی، انتشارات مرکز اصفهان شناسی و خانه ملل، چاپ 1375

_ ……..، مساجد جامع ایران مسجد جامع اصفهان، انتشارات موزه رضا عباسی، چاپ 1358

_ مشکوتی، نصرالله، فهرست بناهای تاریخی و اماکن باستانی ایران، اولین نشریه سازمان ملی حفاظت آثار باستانی ایران، تهران: انتشارات سازمان ملی حفاظت آثار باستانی ایران، 1349

این فایل دارای ۶۶ اسلاید به صورت پاورپوینت میباشد.

دانلود مستقیم از سایت معماری بنا:


مطالب مشابه:

پروژه تحلیل و بررسی روستای ده ترکان شهرستان بروجرد

دانلود پاورپوینت معرفی معماری مسجد جامع بروجرد

دانلود پاورپوینت عناصروارتباط خانه بروجردیها با طبیعت

دانلود پروژه مرمت امام زاده جعفر بروجرد

دانلود پروژه کامل روستای قلعه شمسی توابع شهرستان بروجرد

دانلود پاورپوینت معرفی کامل گنبدهای اورچین


نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

*

code

دکمه بازگشت به بالا