مطالعات اولیه پروژه

مطالعات شهرستان دهدشت کهگیلویه و بویراحمد

موقعیت قرار گیری شهرستان کهگیلویه در کشور:

استان کهگیلویه وبویراحمد به عنوان بخشی از پارس خاستگاه نخستین تمدن بشری یعنی هخامنشیان جایگاه ویژه ای دارد.این بخش ازکره خاکی همراه با سرزمینهای همجوارش خوزستان وفارس،شاهدزایش اولین تمدنهای جهان بوده است.این استان درگذر زمان به نامهای مختلف دارای اهمیت سیاسی،اجتماعی وامنیتی بوده است.آغاز حیات سیاسی-اجتماعی-ایرانشان(انشان)وایلام وپل ارتباطی دوایلت مهم ایلام«وشوش و انشان»بود.قسمتی از آن در ایالت انشان و قسمتی در ایالت شوش قرار داشت.در حدودد و هزاروهفتصدسال قبل ازمیلاد خاندانی در این موقعیت جغرافیایی به قدرت رسیدکه به نام بنیانگذاران آل پلی نامیده شد.استان کهگیلویه وبویراحمدازنظرجغرافیایی می توان قلب باز شده ای تشبیه کردکه دارای دهلیزها وبطن هایی ازکوههاودره های بی شمار است.شرق آنرا بلندیهای دنا ودو دهلیز مارگون و سپیدان از فارس جدا می کند.در جنوب از طریق دهلیز رودخانه های پرین و زهره به استان فارس،شهرستان ممسنی وهمچنین استان بوشهر محدود می شود.در شمال و شمال غربی به وسیله کوههای غارون و منگشت از استان چهارمحال وبختیاری وخوزستان جدا می شودو غرب آن از قدیمی ترین ایام مرز میان رامهرمزوآغاجری بوده که با دادن فرمانداری کل به کهگیلویه وبویراحمد در سال 1343 ه.ش رود خیرآباد به عنوان مرز میان کهگیلویه و بهبهان مشخص شد.استان کهگیلویه وبویراحمد نیزپیونددهنده ی خاکهای خاوری وباختری خود یعنی سرزمین های عراق جنوبی و خوزستان بافارس ومرکزایران اصفهان است .

معرفی شهرستان دهدشت:

دهدشت مرکزشهرستان کهگیلویه ، یکی از شهرستانهای استان کهگیلویه و بویراحمدمی باشد . این شهرستان از شمال به شهرستانهای باغ ملک ، ایذه ، بویراحمد از جنوب به شهرستان گچساران و بهبهان از غرب به شهرستان رامهرمز،واز شرق به شهرستانهای بویراحمد،نورآباد ممسنی وگچساران محدود می گردد . شهرستان کهگیلویه دارای دو نوع آب و هوای متفاوت سردسیری و گرمسیری است . مساحت این شهرستان 6079 کیلومتر مربع و دارای شش بخش (مرکزی ،چرام،‌لنده، قلعه ریسی،دیشموک و بهمئی) و هفت شهر (دهدشت، چرام،لنده،قلعه ریسی،دیشموک،لیکک،سوق) و19دهستان و1007روستا می باشد . شهرستان کهگیلویه بین 53دقیقه و49درجه تا 12 دقیقه 51درجه طول شرقی و35دقیقه و 30 درجه تا27دقیقه و31درجه عرض شمالی واقع است . برابرسالنامه 1380آماری استان کهگیلویه وبویراحمد،شهرستان کهگیلویه دارای 80943 هکتار اراضی زراعی و 373201هکتار جنگل می باشد . جمعیت شهر نشین این شهر ستان 59834 نفر و جمعیت روستایی آن برابربا 46402 1 نفر و جمعیت غیر ساکن این شهرستان 366 نفر می باشد . بر اساس این سالنامه ، شهر دهدشت 821 متر از سطح دریا ارنفاع دارد و جمعیت آن درآبان ماه سال 1355 به تعداد 2902 نفر بوده که در آبانماه سال 1375جمعیت این شهر به 37301 نفر افزایش می یابد . شهر دهدشت به عنوان مرکز شهرستان کهگیلویه در منطقه گرمسیری شهرستان واقع است . این شهر در دشتی با تپه ماهورهای جانبی بنا گردیده و سطح آبهای زیرزمینی آن بالاست . حاشیه جنوبی و شمالی شهر را تپه ماهورهای گچی تشکیل می دهند و سطح دشت از خاکی حاصلخیز بر خوردار است . دو رشته کوه خائیز در جنوب و کوه سیاه در شمال از سلسه جبال زاگرس ، شهر را در بر گرفته اند.

شکل گیری شهر جدید دهدشت

قبل از اینکه دهدشت به عنوان یک شهر جدید در میان کوههای خیز (خائیز) درجنوب ونیر(نور)درشمال قدعلم کند وبعنوان مرکزشهرستان کهگیلویه ،خطوط شهری آن پی ریزی گردد،سالیان درازی ازعمر بافت قدیمی و تاریخی آن می گذشت این شهر قدیمی از روزگار سلسله افشار تاپایان زند،همواره نقش محوری ومرکزی کهگیلویه را ایفامی کرد ،پس از تخلیه ساکنین اولیه درسال 1200ه.ق ویک قرن فترت، مسکن وماوای عشایری گردید،که جلگه های سرسبز و مراتع پرآب وعلف آن را جهت زیستگاه زمستانی و بهاری خود انتخاب نمودند . در سال 1315 ه.ش سیاست تخت قاپو ،توسط دولت وقت تعقیب وتعدادی خانه با سنگ و گچ در ضلع شرقی بافت قدیم، جهت سکونت عشایر احداث شد .طولی نکشید که ساکنین توسط بویر احمدیها غارت ومتواری شدند بدنبال آن مجددا شهر دهدشت بواسطه ناامنی و غارت و چپاول ، بکلی خالی از سکنه و متروک گردید سه سال پس از این یعنی در سالهای 1318 و 1319 ه.ش عده ای از طوایف تاس احمدی و خواجه که جز وطوایف بویراحمد سفلی می باشند ،بافت تاریخی دهدشت را بعنوان زیستگاه خود انتخاب کردند . این امر موجب سکونت نیمه متمرکز و در نهایت سکونت دائم ، تعدادی از عشایر در این شهر شد . در سال 1336ه.ش دهدشت ،تبدیل به فرمانداری شد واز همان موقع بود که شهر جدید در کنار بافت قدیم پی ریزی گردید . تعدادی دوائر دولتی در شهر تاسیس وهرچه زمان می گذشت ، برعده شهرنشینان افزوده و شهر کم کم گسترش یافت.عشایر بویراحمد که تا آن زمان بصورت موقت فقط درزمستان وبهار از واحدهای مسکونی بافت تاریخی دهدشت ،استفاده می کردند ،کم کم یکجا نشینی را بر زندگی عشایری تر جیح و واحدهای قدیمی مورد استفاده خود را متصرف و با گرفتن پلاک ثبتی آنها را به تملک خویش در آوردند . هر چه شهر جدید گسترش می یافت ، به همان میزان بر تخریب بافت قدیم افزوده می گردید . متعاقب گسترش شهر ، نیاز مردم به مصالح ساختمانی از جمله ، سنگ و گچینه (ملات گچ بین سنگها ) بیشتر می شد . بنابر این ، بافت قدیم دهدشت به عنوان معدن سنگ و گچینه ، مورد تخریب و مصالح آن در ساختمانهای جدید ، بکار گرفته شد از طرفی با احداث خیابانها و کوچه های متصل به بافت و ادامه آنها و ارزانی زمین در این بخش از شهر ، موجب گردید ، که بخش عظیمی از بافت تاریخی دهدشت ، توسط مالکین و خریداران ، به زیر ساخت و سازه های جدید رفته و اینبار بر خلاف گذشته که بافت تاریخی دهدشت ، همواره مورد هجوم و تخریب واقع می گردید ، در سایه شهر سازی جدید ، روی به سوی نابودی نهاد تا جایی که از واحدهای بر پا مانده بافت قدیم ، آن تعدادی باقی ماندند که مالکین از آنها بعنوان آغل و کاهدان استفاده می کردند .

موقعیت بافت قدیمی دهدشت

بافت تاریخی دهدشت ، در جنوب شهر جدید و متصل به آن واقع است . خیابان امام خمینی جنوبی به موازات ارتفاعات شمالی بافت و خیابان امامزاده جابر در بخش غربی ، آن را محصور نموده است ، در جنوب بافت خیابان جنگلی و در شرق آن ، خیابان منتهی به قبرستان متروکه جنوبی بافت ، حدود آن را تعیین می کنند . آنچه که قابل ذکر است ، اینکه بر ، این خیابانها که در مجاورت بافت قرار دارند کلا“ از بخشهای متراکم ساخت و ساز های جدید بوده که بر روی آثار تاریخی احداث گردیده اند دوخیابان مفتح جنوبی و ابوذر غفاری از غرب به شرق ، در بخش غربی بافت تا عمق سیصد متری احداث شده اند . ضمن اینکه کوچه های کوچک و بزرگی ، حاشیه های شمالی و غربی و جنوبی بافت را نیز به صلاحدید و سلیقه شهرداران و طراهان شهر جدید ، تقسیم و در جوار آتها منازل مسکونی مردم با معماری و مصالح ساختمانی ناهمگونی احداث شده اند.

موقعیت قرار گیری شهرستان کهگیلویه در کشور 1
تحلیل منابع ومأخذ: 3
موقعیت وحدود جغرافیایی: 3
شهرستان بویراحمد(یاسوج): 4
شهرستان دنا: 5
شهرستان کهگیلویه 5
شهرستان گچساران 6
شهرستان چرام 7
آب و هوا: 7
ناحیه سردسیری: 8
ناحیه گرمسیری: 9
باد های استان کهگیلویه و بویراحمد: 9
بادهای محلی: 10
پوشش گیاهی،کهگیلویه و بویراحمد : 10
مهمترین مشکلات مربوط به جنگل‌ها و مراتع استان: 11
گونه های گیاهی: 13
منابع آب: 13
رود خیرآباد 14
دریاچه مور زرد زیلایی 15
تالاب برم الوان 15
مسیرهای گردشگری عمومی کشور استان کهگیلویه و بویر احمد 15
موقعیت شهر دهدشت 17
نقشه بافت تاریخی دهدشت 18
آغاز شورشها ودوران فترت 19
شکل گیری شهر جدید 22
موقعیت بافت قدیمی دهدشت 24
مواد و مصالح مورد استفاده 24
آسیب شناسی ابنیه تاریخی دهدشت 26
راههای باستانی ناحیه دهدشت 28
بافت تاریخی دهدشت 29
سفالینه های دهدشت بر اساس یافته های باستان شنا سی 30
سفالینه محلی : 32
بررسی باستان شناختی بناهای شهر قدیم دهدشت 34
باروی شهر: 34
ارگ قدیمی: 34
دوران شکل گیری بافت قدیم: 35
اجتناب از اتلاف حرارت ساختمان 36
اجتناب از اتلاف حرارت ساختمان با کنترل وزش باد 37
فرم کالبدی ساختمان 38
عوامل مؤثر در تعیین جهت استقرار ساختمان های مجموعه 39
نتایج 41

این فایل دارای 42 صفحه به صورت word قابل ویرایش میباشد.

دانلود مستقیم از سایت معماری بنا:


مطالعات مشابه:

دانلود مطالعات اقلیمی و جغرافیایی استان کهگیلویه و بویراحمد و شهرستان یاسوج

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

*

code

دکمه بازگشت به بالا