مطالعات اولیه پروژه
دانلود فایل مطالعات جغرافیایی و اقلیمی استان کردستان(شهر سنندج)
استان کردستان
«سانیا دژ» «سانان دژ» و یا «سنه دژ» که نامهای اصلی سنندج می باشند سنندج به معنای
شهری که در سینه کوه قرار دارد توصیف شده است . سنندج بی گمان از کهن ترین و
باستانی ترین مناطق فلات غرب ایران می باشد که وجوه ده ها قلعه قدیمی شواهدی است بر
پیشینه تاریخی آن . البته طرح مسائل تاریخی به اسناد و مدارک موثقی نیازمند است که
خوشبختانه در بسیاری از منابع توسط نویسندگان و دانشمندان مدون گردیده است . قدمت
شهرستان سنندج بعلت گورستانی بودن شرایط طبیعی ، مبنی بر توسعه شهری این ناحیه
بوده به طوری که در هیچ یک از منابع تا قرن هفتم هجری ، ذکر نامی از این شهر به میان
نیامده و اولین بار نام سنندج در کتاب نزهه قلوب «حمداله مستوفی» مؤلف سال 740 هجری
قمری دیده می شود .
این سرزمین بطور عمده آمیزه ای است از کوهها که دره ها را دربرگرفته و سوی تپه ها و
دشتها سرازیر گردیده است و از مقایسه مندرجات و اسناد و کتابها استنباط می گردد که این
منطقه تا قرن هفتم هجری جز ناحیه کوهها و بلاد دیار بکر بشمار می آمد که در این قرن
مقارن با حمله مغول ، نام کردستان به نواحی زاگرس در مغرب ایران اطلاق می گردید . در
مورد شهر سنندج اصلی ترین علل پیدایش آن را می توان موقعیت طبیعی منطقه به عنوان
یک دژ استراتژیکی نسبت داد در کتاب جغرافیای عمومی کردستان چنین آمده است .
حاکم جانشین والی کردستان در شهر بزرگی بنام بهار واقع در نزدیکی همدان قلعه و مراکز
امنیتی خود را قرار داد که در زمان سلطنت چنگیرخان در منطقه سنندج حکومتهای نسبتاً
مقتدر محلی وجود داشته و امرای این منطقه کمتر به فرامین سلاطین ترک کردن نهاده اند .
از زمان صفویه و جنگ چالدران به بعد از وسعت این منطقه بتدریج کاسته شده و پس از آنکه
بخشهایی از نواحی غربی آن رد دوره قاجاریه به تصرف عثمانیها دآمد . دو ناحیه لرستان و
همدان از آن مجزا و قسمت کمی از کردستان قدیم به نام کردستان سنه یا اردلان باقی ماند .
از نظر فرهنگی خلاق و سجایای نژاد کرد از وضعیت سخت طبیعی و موقعیت کوهستانی
منطقه نشأت گرفته است . بعد از ظهور اسلام کردها در قرن اولیه هجری در سیاست امیران
ممالک اسلامی مؤثر به مناسبت تنفر و کینه شدیدی که نسبت به اعراب دارا بودند برای خود
حکومتهای مستقلی به وجود آوردند .
مقارن ظهور دولت صفویه اقوام مرکزی ، تبعیت حکومت مرکزی را پذیرفتند و سردار طایفه
شاه منصوری به مقام امیر الامرایی کردستان منسوب گردید . در این دوره شهر سنندج دارای
رشد و توسعه شد و ظهور دولت صفویه در زندگانی سیاسی اکراد مؤثر و به محض به قدرت
رسیدن سلطنت صفویه اکراد به همدردی با دولت ایران قد علم کرده و در همین زمان بود که
سرحدات غربی ایران تا رود دجله گسترش یافته و به سرحد طبیعی خود نزدیک گردید . در
تاریخ ثبت شده بر الواح گورها در قبرستان شیخان قدمت این شهر را بیش از نهصد سال نشان
می دهد . گویا سنندج در اصل آبادی دیگر بوده و قرارگیری مدفن امامزاده پیر عمر (سید
عبدالمحمد) فرزند با افضل حضرت علی ابن ابو طالب و حضرت هاجر خاتون امام ثامن علی بن
موسی الرضا دلیل دیگری به وجود شهر سنندج می باشد .
اما روایتی دیگر را در باب علل پیدایش شهر ذکر می کنند این چنین است که : شهر در حدود
1004 هجری قمری بنیان گذاشته شد . در زمان شاه صفی سلیمان خان پسر میر علم الدین
بن تیمورخان اردلانی ، قلاع پلنگان و حسن آباد را که در سال 612 دار ملک کردستانی بود را
ویران و قلعه ای بر بالای کوه احداث و شهر فعلی سنندج را در سال 146 هجری قمری بنیان
گذاشت و آن را «سنه دژ» نامید . اختصاص کلمه «سنه دژ» به این دلیل بوده که در داخل این
تپه قرار داشته که به لحاظ موقعیت استراتژیکی دژ مستحکمی بر روی آن ساخته «کوشکی
لاوان» شده لذا به بحاظ موقعیت این دژ شهر ابتدا با نام «سنه دژ» یا «دژ امیر» یا «قلعه خان»
شهرت داشت که به مرور زمان به سنندج تغییر نام یافت اما بیشتر مرد م آن را «کورسان=
کردستان» می نامیدند در حال حاضر اسم سنه بیشتر تلفظ می گردد .
این شهر که به مقتضی حکومت آن زمان برای سکونت فئودالهای بزرگ و خانواده آنان ساخته
شده به تدریج بخاطر موقعیت طبیعی و کشاوری ، صنوف مختلف را به طرف خود جذب و آغاز
به توسعه نمود .
فهرست
بررسی نحوه توسعه تاریخی شهر
آمار جمعیت
بررسی خصوصیات جغرافیایی و اقلیمی شهر
اقلیم سنندج
تعین نوع اقلیم شهرسنندج
توپوگرافی
زلزله
نقشه مناطق لرزه خیزایران
ویژگی های طبیعی و اقلیمی استان کردستان
طراحی براساس اقلیم و وضعیت جغرافیایی
ویژگیهای معماری مناطق سرد
تاثیر طراحی اقلیمی در صرفه جویی اقلیمی
نتیجه گیری و تعیین تدابیر طراحی اقلیمی
