معماری ایرانی:
معماری ایرانی به شش قرن از میلاد مسیح باز می گردد، که مشخصات هر دوره معماری را در دوره های مختلف تاریخی شرح می دهیم:
۱- معماری دوران ما قبل تاریخ تا زمان حکومت ماد ها
۲- معماری از زمان حکومت مادها تا پایان دوره حکومت ساسانیان
در ارتباط با معماری ایران به حکاکی بر روی سنگ، گچکاری، نقاشی، آجر کاری، آئینه کاری، کاشی کاری، موزائیک کاری و دیگر کار های تزئینی اشاره کرد.
ایران در طول تاریخ به وجود آمدنش توسط قوم آریا فرهنگ معماری خاص خود را به جهان ارائه داده است.
ایران سرزمینی است با وسعت زیاد و به علت همین وسعت جغرافیایی و وجود ناحیه های متعدد دارای تنوع معماری زیادی می باشد.
معماری ایران و معماری اسلامی توجه بر درونگرایی مسکن دارد.
این انتخاب و گرایش در معماری ایرانی ریشه در اعتقادات ایرانیان دارد.
ایرانیان خواستار فضایی آرام برای خانواده ی خود به دور از هیاهو و مزاحمت دیگران هستند.
_ اصول معماری ایرانی
_ سبک شناسی شیوه های معماری ایران
۱- پیش از اسلام
– پارسی
– پارتی
۲- پس از اسلام
– خراسانی
– رازی
– آذری
– اصفهانی
_ معماری دوره هخامنشی
عالی ترین هنر ایرانی به معنی حقیقی این دوره،معماری آن است. این هنر در بناهای عظیم پاسارگارد و تخت جمشید و شوش تجلی کرده است.
_ زندگی نامه کورش کبیر:
کورش بزرگ فرزند کمبوجیه و ماندانا او کسی بود که فلات ایران را برای نخستین بار در تاریخ زیر یک پرچم در آورد و پادشاهی ایران را تشکیل داد.
درسال ۵۴۶قبل از میلاد ,کراسوس شاه لیدیا با اندیشه پیروزی بر سرزمین پارسیان یورشبر ایران زمین را آغاز کرد.
کورش که شخصیتی آزاد اندیش وعاری از دورزی(تعصب)بود, خدایان و ادیان ملل گذاشت,معابدشان را در زیر پو شش کمکهای دولتی فرار کرد و بدینسان دل های همه ی ملت های مغلوب را بسوی خویش جلب کرد. چشم تاریخ تا آن هنگام چنان فاتح پر مهر و شفقتی را به خود ندیده بود و ملت های مغلوب در برابر این همه مهر و بزرگواری چاره ای جز محبت او را نداشتند ودوستی او دردل همه اقوام تحت فرمانروائی ایران ریشه دواند.
_ معرفی بنای تخت جمشید
این مجموعه در مرودشت و در ۴۵ کیلومتری شهر شیراز واقع شده است. بر کوهی خشن بنام کوه رحمت تکیه داده و بر دشتی پهناورمشرف است . داریوش دستور ساخت آن را حوالی سال ۵۱۸۰ تا۵۱۶ صادر کرد. این مجموعه ۱۴۰۰۰متر مربع بوده است.
تخت جمشید، مجموعه ای از کاخهای بسیار باشکوهی است که ساخت آنها در سال ۵۱۲ قبل از میلاد آغاز شد واتمام آن ۱۵۰سال به طول انجامید.
_ تیپولوژی پارسه (تخت جمشید)
بنای تخت جمشید، پرسپولیس یا به استناد کتیبه های هخامنشی پارسه هیچ پیوندی با چمشید شاه روایت حماسی ندارد. تخت جمشید نامی سوغاتی عربهاست.
این بنا با شکوه ساخته پادشاهان نیک هخامنشی در حضور حیران روسای قبیله های عربی که برای سلام و تکریم به نزد کوروش و داریوش می امدند شیوخی که قوی ترین معماری شاه نشینی شان چیزی جز خیمه هایی با شکوه و عظیم نبود تخت جمشید نام گرفت.
_ معرفی کاخ های پارسه
کاخ های پارسه به گونه ای استادانه و مرموز معماری شده است. با اینکه کلیه نماد های بکار رفته در کاخها بجز سر ستونها برگرفته از تمدن های بین النهرین می باشد. عناصر و اجزای تشکیل دهنده ی آن هدیه مصر و رم قدیم بود است. اما نحوه ی قرار گیری آن میان دشت و در کناره ی کوه و فرم بنا حکایت از نظارت سروری بسیار هوشمند بر آن دارد.
نحوه ی ورود سران ساتراپی (ساتراپ = ستراپ= اقوام مختلف ساکن ایران در زمان هخامنشی) به درون بنا، گذر از دروازه ی همه ی ملل پیچ خوردن در مسیر پیچ پیچی که مدعوین را به کاخ آپادانا و سپس کاخ صد ستون محل تجمع و مدعوین می رساند تناسبی بس داشت بگونه ای که سران ملل تا حضور شاه برسند آنچه گله و شکایت داشتند از یاد می برند.
_ نماد های معماری در تخت جمشید
تمامی نماد های معماری در این بنا دارای عدد ۱۰۰ هستند: ۱۰۰سرباز نقش برجسته۱۰۰ستون۱۱۱پله…
درتزئینات کاخها درختها نقش عمده ای دارند.
سروها ونیلوفرهای آبی مقدس که صورت انتزاعی یافته اند بر دیوار پلکان های کاخ آپادانا نقش حافظ برکت ونعمت این بنا را نمایش می دهد.
_ سر ستونها در تخت جمشید
سر ستونها به شکل سر گاو (مظهر ماه) و شیر که مظهر مهر (خورشید) است و دریده شدند گاو بدست شیر در پارسه نمادی دیرینه از اعتقاد به چرخش شب و روز رابطه اش با کشته شدن گاو(ماه) بدست شیر(خورشید) است.
وظیفه ای که بعدها در اساطیر زرتشتی بر عهده ی اهریمن واهورامزدا می افتد:
از کشته شدن گاو بدست شیربرکت بر می خیزد و رویش جهان گیاهی به ویژه گیاهان دارویی آغاز می شود داریوش کسی است که مملکت را به صورت ایالت متحده طراحی کرد.
_ سیستم مالیاتی وانبارداری در تخت جمشید
تابعین داریوش و جانشینانش که حدود هفتاد قوم و ملت مختلف را شامل می شد و از مصر تا هندوستان را در احاطه داشت دو نوع مالیات محلی واتحادی می پرداختند.
_ کارگران تخت جمشید
۱-آشوریان(صاحبان اندام قوی)، مصریان، یونانیان (خلاقان معماری)
۲-کارگران اقتصادی دولت
۳- دسته های کارکنان کشاورزی
_ تاریخچه پارسارگاد
_ دلایل ثبت پاسارگاد
_ مجموعه پاسارگاد
_ آرامگاه کورش بزرگ
این اثر که ۲۵۰۰ پیش یعنی سال ۵۲۹ق.م جسد کورش را در خود جا داد هنوز سالم و استوار مانده است. زیر بنای آن ۱۵۶متر مربع(۱۳*۱۲) بوده از شش طبقه تشکیل شده و اولین طبقه با ۱.۷۰بلندترین طبقه است . ارتفاع این سکوها ۵.۳۵ متر می باشد و با خود بنای سنگی ۱۱متر میشود. پهنای آزاد سکوها ۰.۵متر می باشد. سقف این بنا از بیرون شیبدار است و نمونه آن فقط در معماری ارارتوها دیده شده است.
_ کاخ بار عام
_ کاخ اختصاصی کوروش
_ کاخ شرقی (کاخ دروازه)
_ کاخ شوش(آپادانا)
_ پلکان بزرگ آرامگاه کورش
_ دروازه ملل ( دروازه خشایار شاه)
این دروازه از لبه صفه ۲۲متر فاصله دارد و سطح قاعده آن ۳۶*۳۶ متر است. در طرفین غربی (ورودی ) این دروازه پیکره عظیم دو گاو نرو در طرفین درگاه شرقی (خروجی) پیکره دو گاو بالدار با سر انسان به چشم می خورد. تالار مرکزی این بنا ۲۵*۲۵ متر وسعت دارد و چهار ستون به بلندی ۱۷ متر سقف آن را نگه داشته اند. کار ساخت این دروازه از زمان داریوش آغاز شده بود .
_ کاخ آپادانا
_ کاخ سه دروازه
_ کاخ صد ستون (تالار تخت )
_ کاخ اختصاصی داریوش
_ کاخ خشایار شاه
_ خزانه شاهی
_ ستون در معماری هخامنشیان
_ آرامگاههای صخره ای
توجه :این فایل دارای ۶۸ اسلاید به ضورت پاورپوینت میباشد.
دانلود مستقیم از سایت معماری بنا:
