دانلود پاورپوینت مقایسه تطبیقی پیدایش آتشکده و مسجد (تاریخ معماری)

تعریف آتشگاه:

آتشدان در میان آتشکده قرار داشت، و آتش مقدّس پیوسته به دست هیربُدان شعله‏ور بود. آتشگاه‏ها بیشتر در .جاى‏هاى بلند و بر ستیغ تپّه‏ها و کوه‏ها بر پا مى‏شده‏اند، و کاربرد آن در مواقع خاصّى بود.

کاربرد آتشکده ها:

آتشگاه‏ها داراى گنج‏هایى بوده‏اند؛ احتمالاً براى مقاصدى همچون وام‏رسانى وکمک‏دهى به مردم به هنگام قحطى، خشک‏سالى، جنگ، بلایاى طبیعى و تضعیف و یا ساقط شدن حکومت مرکزى؛ وجود بودجه کافى براى تأمین هزینه‏هاى غیر قابل پیش‏بینى براى آتشکده، و ساخت دوباره آن پس از ویرانى‏ها و تخریب‏هاى احتمالى.
تا مدت ‏ها آتشگاه‏ها در سراسر ایران برقرار بود، ولى اندک اندک تخریب شده، و یا به مسجد تغییر یافتند.

وجه تسمیه آتشکده:

آتشکده: مرکب است از آتش + کده. جزء اخیر نیز مرکب است از کد+ ه نسبت است. کد از ریشهٔ کَتَه اوستلیی و آن نیز از مصدر کَن به معنی کندن مشتق شده است. زرتشتیان معبد و آتشکده را «در ِمهر» هم می‌گفته‌اند که یادآور سنت‌های پیش تاریخی در ایران وایین مهر نیز هست.

شکل گیری آتشکده:

آتشکده‌ها عموما از دوره ساسانی و اسلامی است. شکل و بنای آتشکده‌ها در همه جا یکسان بوده. معمولا هر آتشکده چهار دهانه و چهار جرز داشته و آتشدان در وسط بنا واقع بوده و پیوسته آتش مقدس در آن می‌سوخته. اما با گذر زمان و به تدریج در دین زرتشت مقرر می‌شود که آفتاب بر آتش نتابد. بنابراین آتش را در فضای باز نگهداری نکرده و اتاقی در وسط بنا ساختند که آتشدان در آن قرار داشت. تعداد آتشکده‌ها بسیار بود و تأسیس آن‌ها به زمان خیلی پیش از ظهور زرتشت، یعنی زمان (هوشنگ و جمشید) می‌رسید.

در ارتباط با شمار اتشکده ها و مکان استقرار انها در پهنه کشور ایران سه وضعیت را داریم که عبارتند از:

الف) هنگامی که سه اتشکده اصلی در سه نقطه از سرزمین ایران بنا شده و ممتاز قلمداد می شدند.
ب) هنگامی که تعداد اتشکده های اصلی ایران ،هفت ذکر شده است
ج) هنگامی که شمار اتشکده های اصلی ایران فزونی یافته و حدی بر آن نبوده است.

_ تقسیم بندی آتشکده های زردتشتیان بنا به مقام و اهمیت نوع آتش موجود در انها:
_ انواع گونه های اتشکده

معرفی مسجد جامع ارومیه

مسجد جامع ارومیه که به مسجد جامع رضائیه معروف است در مرکز شهر و در قسمت تجاری شهر واقع است.برخی از محققین معتقدند این بنا ابتدا آتشکده ای از دوران ساسانی بوده است و بعد از تسلط مسلمین ویران شد و سپس در قرن هفتم هـ . ق بر روی آن مسجدی ساخته شد. به اعتقاد این گروه از محققین سبک تزیینات، گچ بری ها، ستون بندی ها و طاق های مسجد عیناً شبیه به سبک معماری سلجوقیان است.

مقایسه تطبیقی مسجد و آتشکده

عناصر مسجد                   عناصر آتشکده
۱. ورودی                          ۱.ورودی
۲.حیاط                             ۲.حیاط
۳.ایوان                             ۳. ایوان
۴.جایگاه مقدس                 ۴. گنبد خانه
۵.اتاق حفظ آتش                ۵. محراب
۶. باغ                              ۶. شبستان
۷.انبار                              ۷. حجره
۸.سکونت گاه موبدان
۹.خزانه

این فایل دارای ۵۴ اسلاید به صورت پاورپوینت میباشد.

دانلود مستقیم از سایت معماری بنا: