شناخت الگوهای معماری پایدار در بناهای مسکونی بافت قدیم بوشهر

• معرفی بندر بوشهر

استان بوشهر با مسحتی حدود 27هزارو 653 کیلومتر مربع در جنوب غرب کشور قرار دارد. این استان از شمال با استان خوزستان و قسمتی از کهکیلویه و بویر احمد از جنوب با خلیج فارس و قسمتی از استان هرمزگان از شرق با استان فارس و از غرب با خلیج فارس همسایه است. مرز دریای این استان با خلیج فارس بیش از600 کیلو متر است. مرکز این استان بندر بوشهر و از شهرهای مهم ان میتوان به اهرم-بندر دیلم-برازجان- بندر گنگان- بندر گناوه بندر دیر و خور موج اشاره کرد. منبع سایت (2)

بندر بوشهر در کنار ساحل خلیج فارس از بنادر مهم کشور ایران بوده و هم اکنون نیز کم و بیش اهمیت سابق خود را حفظ کرده است. در محلات قدیمی این بندر بافت شهری بسیار متراکم و عرض کوچه ها از عرض کوچه های شهرهایی مانند یزد و کرمان است. به نحوی کهخ در بعضی از قسمت ها عرض کوچه حداکثر یک الی یک و نیم متر تجاوز نمی کند. نسبت ارتفاع دیوارها به عرض کوچه حدودا 10 به 1 است و باید اذغان نمود که بافت قدیم بوشهر از این نظر مقام اول را در بین کلیه ی شهرهای ایران دارد .دلیل اصلی این مطلب ارزش زمین است.منبع کتاب ابنیه سنتی قبادیان و سایت (1)

بوشهر یکی از بنادر قدیمی ایران است و تبادل تجاری نسبتا زیادی بین این بندر و بنادر مناطق دیگری مانند سبه جزیره عربستان هندوستان و افریقا و در سده های اخیر با کشور های اروپایی بر قرار بوده است . ولی باید توجه داشت که بافت شهر و کوچه های طویل ان غالبا رو به جهت دریا دارند و همچنین وجود ساختمان های مرتفع که ارتفاع بعضی از انها بیش از پانزده متر است در مجاورت این کوچه های باریک باعث ایجاد سایه ی دائم بر روی این معابر میشود و در کاهش دمای محیط بسیار موثر است. در نتیجه عبور و مرور در این مسیر ها در زیر سایه ابنیه ی بلند و استفاده از نسیم ملایم بین دریا و خشکی بدون احساس گرمای بسیار زیاد میسر میباشد. دراین شهر فضاهایی که مسایل اقلیمی در ان رعایت نشده و جریان هوا در ان به سختی صورت میگیرد و در زی تابش مستقیم افتاب هستند از لحاظ زیستی بسیار نا مناسب میباشد و فعالیت روزمره در این مکان ها به دلیل حرارت و رطوبت بسیار زیاد بسیار مشکل است. منبع کتاب ابنیه سنتی قبادیان

• مقدمه:

«معماری پاید ار امری فراگیر بوده و مانند گرایش های قبل به سبک معماری منجر نمیشود و با وجو دی که دغدغه اصلی آن مربوط به مسأله محیط زیست است از تمامی گرایش های پیشین که به مسأله تقلیل استفاده از مصالح و انرژی توجه کرد ه اند بهره می گیرد .
« می توان گفت طراحی پای دار نوعی از معماری است که از حداکثر استعدادهای محیطی برای آسایش مصرف کنندگان سود می جوید و ابزار ها و راهکارهای هوشمندانه ای در این راه به کار می گیر د در حالی که شرایط نامطلوب حاصل از ساخت و ساز را به حداقل سوق میدهد. ساختمان ها از مرحله طراحی و نحوه استقرار می بایست به شرایط و موقعیت به خوبی پاسخ مساعد دهند در حالی که مواجهه و مقابله با طبیعت را به حداقل سوق دهند.

معماری بومی بوشهر، شهری که واجد ارزش، هویت معماری و شهر سازی و از نقاط شاخص سواحل خلیج فارس می باشد دقیقاً منطبق با شرایط محیطی و اقلیمی بوده و دارای هویت خاص منطقه خو د می باش د بنابراین شناخت این معماری و راه کارهای بومی آن زمینه ارزشمندی برای استفاده از آنها در فضاهای جدید ایجاد می کند.

• بافت قدیم بوشهر(محله کوتی)

• 
  

  فرم کالبدی بافت:

قرار داشتن بوشهر د ر اقلیم گرم و مرطوب باعث ش ده است که بافت قدی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌م به صورت فشرد ه و پیوسته بوده و در ساختمان سازی و ایجاد شهر ملاحظات اقلیمی در نظر گرفته شود برون گرایی و دارا بودن کم ترین بدنه مشترک در همسایگی ها با هدف بیشترین استفاده از جریان هوا، بافت شهری را به بلوک هایی مجزا که هر کی از کی تا چند واحد مسکونی تش یکل شد ه ان د، تف کیک کرد ه است ). بلوک ها توسط کوچه هایی تنگ و بار کی با محصوریت بالا و جد اره های بلن د اکثراً دو یا سه طبقه احاطه شده اند تا حد اکثر هواخور را د اشته باشند. از طرف دیگر این نوع فرم بافت، سایه زیادی برای بناها به خصوص معابر ایجاد می نماید که بسیار مطلوب است.

• استخوان بندی فضاهای همگانی:

نحوه شکل گیری معابر در بافت قدی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌م به نحوی است که باد های غالب و مناسب )شمال و شمال غربی( د ر آن جریان یافته و تا حد امکان کوچه ها به سمت د ریا کشیده شده اند تا باد خنک دریا را به د اخل بافت بکشانند. در بافت قدی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌م بوشهر کوچه بن بست به ن درت وجود د ار د و بلوک ها توسط کوچه ها احاطه شده اند تا حداکثر سطوح هواخور را د اشته باشند0

کوچه ها با عرض کم و پیچ در پیچ با وجود بالکن های معلق، فضاهای لازم همراه با کوران هوا و شرایط مناسب جهت گذران در فصول گرم را فراهم می آورند

مقیاس معماری تک بنا

• جهت بنا

همان گونه که عنوان شد مشکل اصلی اقلیم گرم و مرطوب، گرمای توأم با رطوبت زیاد است. بهترین راه حل برقراری جریان هواست. بنابراین تا حد امکان باید در مواقع گرم از دریافت گرما پرهیز نمود ه و از کوران هوا استفاده نمود.
باد کییاز عناصر آب و هوایی مهم در منطقه است و در تعیین موقعیت عناصر شهری و جهت گیری مناسب مسکن نقش مؤثری را ایفا می کند . باد نه تنها در زندگی مردم بلکه در بافت شهری نیز تأثیر داشته است به گونه ای که جهت گیری تمام خانه های سنتی به سمت باد غالب مطلوب می باشد تا بتوانند حد اکثر جریان هوا را دریافت کنند

• فرم و نحوه استقرار بنا

ایجاد سایه و برقراری جریان هوا در داخل ساختمان از مهم ترین عوامل مؤثر در طراحی و ساخت معماری در این منطقه محسوب می گردد. وجود حیاط مرکزی، کیلایه بودن فضاها و همجواری با فضای باز بیرونی، امکان گردش هوا را داخل ساختمان فراهم می سازد.

توجه: این فایل دارای 34 اسلاید به صورت پاورپوینت میباشد.

دانلود مستقیم از سایت معماری بنا:

مطالب مشابه:

پایداری ابدی مفهوم خیابان

بررسی کامل شرایط اقلیمی شهر بوشهر

دانلود پاورپوینت معرفی آب و هوای شهرستان بوشهر(تنظیم شرایط محیطی)

پروژه تنظیم شرایط محیطی (محل پروژه شهرستان بوشهر)