ضوابط واستانداردهای مجتمع مسکونی
مجتمع مسکونی…
در تعریف مرکز آمار ایران مسکن یا واحد مسکونی، مکان، فضا و یا محوطهای است که یک یا چند خانوار در آن سکونت داشته و به یک یا چند ورودی ( شارع عام یا شارع خاص ) راه داشته باشد.
مسکن شهری از نظر نوع، تراکم مسکونی و نیز تعداد طبقات و خانوار ساکن به چند دسته طبقهبندی می شود، اما از نظر جمعیتی به سه دسته تک خانواری، چند خانواری و مجتمع مسکونی قابل تقسیم است.
مسکن مستقل ویلایی (Detached )
به آن نوع از خانهها اطلاق می شود که مستقل و جدا از هم و دارای حیاط و فضای باز خصوصی می باشند. این خانهها، که محل سکونت یک یا دو خانوار میباشند، بعضاً در محله های قدیمی دیده می شوند و دارای تعداد زیادی اتاق هستند. به خانههای مستقل نسبتاً بزرگ در بخش های جدید شهری اصطلاحاً مسکن ویلایی گفته میشود و محلههایی که این نوع خانهها در آن ها احداث شده است، جزء منطقه تراکم بسیار کم به شمار می روند.
خانه های نیمه مستقل ( Semi-Detached )
که به طور ردیفی در امتداد معابر شهری ساخته شدهاند، بخش های میانی شهرهای ایران را تشکیل می دهند. اقتصاد زمین و ساختمان و تأمین مسکن برای خانوارهای جوان، سبب احداث یک یا چند اشکوب جدید روی طبقه اصلی می شود.
1-6-1-3. خانه های آپارتمانی(Apartment Flats )،
بخش عمدهای از مسکن شهری را در شهرهای بزرگ و متوسط تشکیل می دهند. خانههای آپارتمانی با توجه به اینکه در نواحی کم درآمد و یا پر درآمد احداث شوند، از نظر اندازه و نوع و میزان تنوع متفاوت خواهند بود. بخشهای مسکونی آپارتمانی، خاص نواحی پرتراکم شهری است. این نواحی خصوصیات اجتماعی و فرهنگی ویژهای دارند که میتوان از آن با عنوان ( شیوه زندگی شهری ) یاد کرد.
مجتمعهای مسکونی (Clusters )
با تجمع تعدادی آپارتمان در یک بلوک شهری، که به شکل یکپارچه طراحی و ترکیب شده باشند، پدید می آید. بسیاری از مجتمعهای مسکونی دارای فضای عمومی مشترکی هستند که مورد استقاده همگانی ساکنان مجتمع قرار میگیرد و دیگران حق استفاده و حتی ورود به آن را ندارند.
یک مجتمع مسکونی ممکن است از خانههای ویلایی مستقل و یا آپارتمان های چند طبقه شکل گیرد. اندازه مجتمعهای مسکونی نیز متنوع است و برخی از آنها ، مانند مجتمع اکباتان در تهران، به اندازه یک شهر متوسط جمعیت دارند.
برج (Sky Scraper )
اصطلاحاً به آپارتمان های بلندمرتبه بیش از ده اشکوب گفته می شود. آپارتمان های بلندمرتبه معمولاً برای اسکان اقشار کم درآمد و متوسط درآمد شهری، مانند کارگران و کارمندان، احداث می شوند، اما در کلان شهری مانند تهران ، الگوی دیگری از برج سازی شکل گرفته است. یعنی در نواحی مرفهنشین، که قدرت اقتصادی ساکنان آن و قیمت زمین بسیار زیاد است، آپارتمان های بلندمرتبه بسیار مدرن برای استفاده طبقات پر درآمد شهری احداث می گردد. برج های ( اسکان، آ. اس. پ و ونک پارک ) در تهران از جمله : این نمونهها می باشند.
محل استقرار ساختمان در زمین
محل استقرار ساختمان در شرایط متعارف باید در قسمت شمالی زمین باشد ، در موارد استثنائی مانند وجود درختان قطور و یا شرقی غربی بودن زمین و نظایر موضوع با توجه به وضعیت استقرار ساختمان های مجاور در شورای معماری مطرح و تصمیم لازم اتخاذ می گردد .
نحوه احداث بنا در شرق ، غرب و یا جنوب ملک
چنانچه تراکم مجاز در ساختمانی به عللی به مقدار صد در صد پر نشود یا مالک نخواهد تمام تراکم مجاز را در قسمت شمالی زمین بنا نماید ، می تواند مابقی تراکم را در ضلع جنوبی ، شرقی یا غربی و بصورت یک یا چند واحد مستقل یک طبقه احداث نماید ، مشروط به اینکه :
۱- فضای حیاط باقیمانده کمتر از ۴۰ درصد کل زمین نباشد .
۲- ارتفاع واحد مذکور از پای کار تا لبه دست انداز بام به هیچ وجه از ۳/۵ متر تجاوز ننماید ( ارتفاع از کف تا زیر سقف بیشتر از ۲/۷۰ نباشد )
۳- چنانچه واحد مورد نظر در بر گذر قرار گیرد باعث جلوگیری از ورود ماشین به حیاط یا پارکینگ مربوطه نگردد .
۴- از واحد مورد نظر هر گونه استفاده تجاری به استثناء مواردی نظیر دفتر مهندسی و مطب و …که قانون شهرداری صریحا ذکر نموده است ممنوع می باشد .
تراکم ساختمان
تراکم کم
تراکم 100% قطعه زمین 1500 : هر 5% کاهش سطح اشغال همکف 10% به تراکم اضافه می شود. حداقل سطح اشغال همکف 20% حداکثر سطح اشغال خالص 45% بدون 20% مساحت راه پله قطعه زمین بیش از ده هزار مترمربع : تراکم 180% و 15% مساحت مختص معابر و سطح اشغال نسبت به میزان باقیمانده مساحت کل محاسبه می شود. ناخالص زیربنای یک واحد مسکونی 160 مترمربع و حداقل زیربنای ناخالص 110 متر مربع .
تراکم متوسط
تراکم 135% قطعه زمین هزار متر مربع: هر 5% کاهش سطح اشغال همکف 10% به تراکم اضافه می شود. حداقل سطح اشغال 25% حداکثر سطح اشغال خالص 45% بدون 20% مساحت راه پله قطعه زمین بیش از هفت هزار متر: تراکم 180% و 12% مساحت مختص معابر و سطح اشغال همکف نسبت میزان باقیمانده مساحت کل است. زیربنای ناخالص هر واحد 110 متر مربع و حداقل 75 متر مربع .
تراکم زیاد
تراکم 240% قطعه زمین 50 مترمربع: هر 5% کاهش سطح اشغال همکف10% افزایش تراکم. حداقل سطح اشغال 30% قطعه زمین بیش از 5000 مترمربع: 150% تراکم و 10% مساحت کل قطعه مختص معابر حداکثر سطح اشغال همکف 50% زیربنای متوسط ناخالص یک واحد مسکونی 60 مترمربع و حداقل 90 مترمربع تعیین می شود.
ضوابط مربوط به محاسبه سطح زير بنا
1. در صورتي که از زير زمين به منظور پارکينگ، تاسيسات موتورخانه، انبار و پناهگاه مورد لزوم بنا استفاده شود، مساحت آن جزء سطح زيربنا منظور نخواهد شد .
2. فضاهاي سرپوشيدهاي که درطبقه همکف، دو گذر عمومي مختلف را به هم متصلنموده و توسط مالک براي عبور و مرور عموم به شهرداري واگذار شدهاند جزء سطح زيربنا محسوب نخواهد شد.
3. سطوح ايوانوبالکن درمحاسبه سطح مجاز زيربنا محاسبه ميشود .
4. حياط خلوتهائيکه مساحت آنها 7 متر و بيشتر است جزء زيربنا محاسبه نخواهد شد .
5. کليه عقب نشينيها در طبقه همکف به منظور ايجاد ورودي يا گذر سرپوشيده عمومي درصورتيکه 6/0
± متر اختلاف سطح باگذر داشته و بدون مانع متصل به گذر عمومي باشد جزء سطح زيربنا محسوب نخواهد شد .
6. جهت محاسبه عوارض سطح يک واحد پارکينگ 25 مترمربع در نظر گرفته مي شود .
مشرفيت، معماري و نحوه استقرار بناها
1- 1ـ رعايت ضوابط مربوط به حريم اشراف بناها و مسائل مشرفيت در مورد كليه بناهائي كه درمجاورت يك قطعهمالكيتاحداث ميشود، الزامي است.
2- 1ـ با توجه به نحوه تابش خورشيد در شهر اصفهان، رعايت حريم سايهاندازي در احداث بنا در قطعات مالكيت الزامي است. بدين معني كه ارتفاع بناي واقع در جنوب يك قطعه مالكيت نبايستي از حداقل فاصله آن از بر مجاز ساختمان قطعه مالكيت واقع در شمال آن تجاوز نمايد.
تبصره 1- درمجتمعهايجديد مسكوني، تجاري و بناهاي عمومي رعايت ضابطه فوق الزامي است، لكن در محوطه هاي مسكوني ساخته شده تعيين نسبت فوق تا بلا مانع است.
تبصره 2 ـ مقياس محاسبه ارتفاع مجاز يك قطعه مالكيت جنوبي كه دسترسي آن با دسترسي قطعه مالكيت شمالي مربوطه داراي اختلاف ارتفاع باشد، متوسط ارتفاع دسترسي هاي دو قطعه مالكيت مزبورخواهد بود.
3- 1ـ در هيچ يك از سطوح خارجي بنا نميتوان پنجره يا هواگير مشرف به مالكيت مجاور احداث نمود، مگر اينكه از حد مالكيت مجاور حداقل دو متر عقب نشيني صورت گرفته باشد. در اين حالت پنجره ها بايستي تا ارتفاع 75/1 متر از كف مربوطه به صورت غير بازشو بوده و با استفاده از شيشه مات و يا مصالح مشابه بيرون آنها غير قابل رؤيت گردند.
4-1ـ در مجتمعهاي مسكوني در مواردي كه اطاق هاي دو واحد مسكوني مستقل از يك حياط خلوت نور ميگيرند، فاصله پنجره هايمقابل يكديگر
نبايستي كمتر از 4 متر باشد و تا ارتفاع 75/1 متري از كف بايستي به صورت غير بازشو و غيرشفاف باشد.
5- 1- نورگيري بناهاي مختلف از گذرها، پارك ها و ميادين عمومي بلامانع است.
6- 1- لازم است كه كليه بازشوها، تراس ها و بالكن هاي بناهاي همجوار گذرهاي شرقي ـ غربي با عرض كمتر از 24 متر و در گذرهاي شمالي ـ جنوبي با عرض كمتر از 20 متر با استفاده از مصالح غيرشفاف مانند شيشه مات تا ارتفاع 75/1 از كف مربوطه پوشيده شوند.
این فایل شامل :
پلان مبلمان شده طبقات
4 عدد نمای طراحی شده
1 عدد برش مبلمان شده
پلان شیب بندی بام
جزییات در و پنجره