پروژه های درسیمطالعات اولیه پروژه

دانلود مقاله مبانی نظری فرم گرایی در معماری

فرم گرایی:

از کهن‌ترین روزگاری که تاریخ فلسفه نشان می‌دهد، همیشه مسأله ی «فرم» با چشم‌اندازهای گوناگون و در تقابل‌های مختلف، مورد توجه فلاسفه بوده است. اصطلاحات جوهر(substance) و صورت(form)و ماده (matter) همیشه در مرکز گفتگوهای صاحب‌نظران بوده است. جوهر یا substance آن بخش از ماهیت شیء است که شیء هرگونه دگرگونی بپذیرد، آن جانب وجودی‌اش همچنان باقی است. در دیدگاه ارسطو جوهر شامل ماده و صورت هر چیز است، اما وجودی مستقل از شیء و ماده سازنده شیء دارد. با چنین چشم‌اندازی جوهر غیرقابل دانستن خواهد ماند. ماده، به گونه‌ای سنتی، همیشه در تقابل با form یا ذهن (mind) قرار دارد. بر طبق نظریات ارسطو ماده در تقابل با جوهر آن است که دارای فرم است. هر شیء که دارای عینیت باشد، از ماده و صورت ترکیب شده است.
در تمدن و فرهنگ ایران عصر اسلامی تقابلی که میان جوهر و عرض یا ماده و صورت یا عین و عرض یا هیولا و صورت وجود دارد، در حقیقت، استمرار همین گونه تقابل است که با چشم‌اندازهای گوناگون خود را نشان می‌دهد. مسلمانان در برابر سوبستانس جوهر رابه کار برده‌اند.

مفهوم فرم در هنر:

اصطلاح فرم در طول تاریخ متناسب با نوع نگرش فیلسوفان، به طرق گوناگون تبیین شده است. در فرهنگ کتابخانه هنر، ریشه مفهوم فرم در یک اصطلاح قدیمی و مطرود فلسفه جستجو می شود. اصطلاح یونانی Eidos دارای مفهوم نمای یک چیز و به معنی آنچه که چیزی را بدان تشخیص می دهیم، می باشد؛ آنچه که به طور معمول شکل محسو س شخصیت یک شی را به واسطه نمای دیداری شی شامل می شود. معنی وسیع تر آن در بسط شخصیت و هویت ذاتی یک چیز نه صرفاً وجه دیداری آن – ادامه می یابد. که این به عنوان نوع و گونه اشیاء شناخته می شود. یک شی به اعتبار فرم (Eidos) خود (طی احساس بصری اولیه تشخیص تا درک مجرد جوهر) تشخیص داده شده و شناخته می شود و برای ما به عنوان یک موجودیت ممتاز آشکار می گردد.
افلاطون (یا پلاتونیوس، فیلسوف یونان باستان) اولین کسی بود که اصطلاح ایدوس (Eidos) را در فلسفه تبیین نمود . وی در مقالات تیمیوس (Timeaus) الگوهای فرمی ابدی (صور مثالی) را مطرح نمود. طبق عقیده وی کل موجودیت مشخص ماده بر اساس آن الگوها فرم جهان را پدید آورده است. وی فرم را واقعیت وجودی ابدی، که یک شی را آنچه که هست می سازد. تعریف نمود . در نظر افلاطون، فرم مقابل ماده بود. وی معتقد بود: فرم های ابدی اگر چه هویدا نباشد ولی واقعیتی برتر از اشیاء مادی هستند . فرم ابدی در واقع جوهر تغییر ناپذیری بود که تنها می توانست به وسیله چیزهای مادی و محسوس دریافت و یا تقلید شود.

فرم و شکل:

مفاهیم گشتالت و فرم در ارتباط نزدیک با یکدیگرند. هر دو لغت از ریشه Forma در زبان لاتین هستند و به این ترتیب می توان آن ها را تعریف نمود. «گشتالت یا شکل عبارت است از کلیت قابل رؤیت، محاط در حدود، کم و بیش مرکب از اجزاء و دارای وحدت کلی در تظاهر یک شیئی. در زیباشناختی فرم یا صورت تظاهر حسی و واضح یک شیئی است و این بیانی است که خود را در معرض قضاوت قرار می دهد. هر دو مفهوم گویای جلوه ظاهری یک شیی هستند اما هر دو باهم برابرنیستند.
لوئی کان در این مورد می نویسد: «صورت با شکل یکی نیست. شکل به طرح مربوط است اما صورت به نمایش گذاشتن اجزاء جدائی ناپذیر می پردازد».
شکل دادن یعنی پردازش اشکال و این بدان معنی است که فرم به گونه ای انتخاب شود که با محتوا و ایده طرح تطابق داشته باشد. بر این اساس شکل پردازی صوری با توجه به فرم، وابسته عوامل گوناگون است. به عنوان مثال فرم یک گشودگی در یک دیوار بایستی تابع جنس و ساخت دیوار نیز باشد.

فرم در معماری:

گفت وشنود در باب مقوله فرم از دیرباز توسط معماران مورد توجه قرار گرفته و از آغاز نهضت معماری مدرن به این سو هر روز زمینه ای گسترده تر و عمیق تر پیدا کرده است، چرا که فرم سخن پایانی معمار در آفرینش فضاست و به همین جهت مکان آغاز کندوکاو در درون فضای معماری نیز به شمار می رود.
برای معماران که از دیدگاه آفرینشی در فضای معماری به فرم می نگرند، آفرینش فرم از اهمیتی بسیار برخوردار است، زیرا معمار در آفربنش فضا آنچه را می خواهد بگوید، با استفاده از فرم ابراز می کند، همچنان که موسیقی سازان، نقاشان، شاعران و فیلم سازان نیز هریک به زبان و بیان خاص خود آنچه را در دل دارند، از طریق صوت ها، کلام ها و رنگ ها به مخاطبان خودشان انتقال می دهند. فرم چه در موسیقی، چه در معماری و چه در شعر، بعدهای ذهنی را می نمایاند و تنها راه ممکن برای انتقال مفهومی خاص از سوی آفریننده اثر به استفاده کننده و مخاطب است.

فرم و فضای معماری:

مسلماً خصیصه اصلی هر اثر معماری این است که فضایی برای زندگی عرضه می‌کند، اما این فضا باید با فرم‌های ساخته شده باشد تا بتوان گفت مکان است، یعنی زندگی می‌تواند در آن رخ دهد. به عبارت دیگر عناصر فرم و فضا همراه یکدیگر واقعیت معماری را تشکیل می‌دهند. وقتی فضا توسط عناصر تشکیل دهنده فرم شروع به حبس شدن، محصور شدن، شکل گرفتن و سازماندهی شدن می‌کند، معماری بوجود می‌آید.
فضا هم ماده‌ای مانند سنگ و چوب است، اما ماهیتاً بی‌شکل می‌باشد. در آفرینش فضای ساخته شده، فرم چیزی جز تصویری قابل رؤیت نیست که بر ماده تحمیل می‌شود و غلبه‌ای است بر بی نظمی یا خصیصه ذاتی ماده. در نتیجه شکل بصری، کیفیت نوری، ابعاد و مقیاس فضا بستگی کامل به حدودش دارد که توسط عناصر تشکیل دهنده فرم تعریف می‌شود. که در واقع فرم عبارت است از کلیت قابل روئت محاط در حدود کم بیش مرکب از اجزاءو دارای وحدت کلی در تظاهر یک شئی. بر این اساس، کیفیت مطلوب فضاها با فرم های متناسب با آن فضاها به دست می آید. بنابراین فرم باید موشکافانه و با توجه به همه جنبه های سازنده فضا انتخاب گردد.

2-4- فرم گرایی 1
2-4-1 مفهوم کلی فرم 1
2-4-1-1 مفهوم فرم در هنر 8
2-4-1-2 تحلیل واژه فرم 11
2-4-2 فرم و شکل 14
2-4-3 مشخصات بصری فرم 14
2-4-4 اجسام افلاطونی 15
2-4-5 خصوصیات فرم 15
2-4-5-1 انواع فرم 16
2-4-6 خط 18
2-4-7- سطح صاف 19
2-4-8- سطح خمیده و منحنی: 20
2-4-9- فرمهای منظم: 21
2-4-9-1 دایره: 22
2-4-9-2 بیضی: 23
2-4-9-3 کره: 23
2-4-9-4 مربع: 24
2-4-9- 5 مستطیل 25
2-4-9-6 مثلث و هرم 25
2-4-9-7 شش ضلعی و هشت ضلعی 26
2-4-10 تغییر شکل فرم 27
2-4-11 فرم های نامنظم 28
2-4-12 فرم در معماری 28
2-4-12-1 فرم و فضای معماری: 29
2-4-12-2 فضا و معماری: 32
2-4-13 تعریف فضا: 34
2-4-13-1 انواع فضا: 35
2-4-13-2 فضای روز و فضای شب: 36
2-4-13-3 فضای عمومی و خصوصی: 37
2-4-13-4 فضای مابین: 37
2-4-13-5 فضا و زمان 37
2-4-14- فرم و معنا در آفرینش معماری 38
2-4-15-فرهنگ و فرم 39
2-4-16- انتخاب فرم 40
2-4-17- احساس فرم 40
درک یک فرم در کنار فرم های دیگر 44
2-4-18- بررسی فرم و مفهوم آن در معماری معاصر 45
احیاگرایی 46
معماری مدرن: 47
ظهور گرایش های خاص: 48

این فایل دارای 50 اسلاید به صورت فایل word میباشد

دانلود مستقیم از سایت معماری بنا:


 

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

*

code

دکمه بازگشت به بالا