تعاریف آبانبار:
محفظهای است که در آن همواره آب خوشگوار ذخیره میکنند، و مکان سرپوشیدهای است در زیرزمین که در آن آب انباشته می کنند.
حوض بزرگ روپوشیده در زیرزمین که سقف آن را با آجر میسازند، و جای ذخیره کردن آب است.
آبانبار، برکه، حوض، مصنعه و نامهای دیگر، مخازن آب زیرزمینی هستند که برای رفع نیاز مردم به آب شرب در بیشتر مناطق ایران و بعضی کشورهای دیگر ساخته میشده است.
دلایل جمعآوری و نگهداری آب در آبانبارها را میتوان به صورت زیر دسته بندی کرد:
الف) تبخیر شدن آب در اثر تماس مستقیم با گرمای خورشید و جریان هوا
ب ) فاسد شدن آب در هوای آزاد
ج) گرم شدن آب به علت تابش نور خورشید
تقسیم بندی آب انبارهااز جهت اهمیت:
الف- آبانبارهای همگانی
ب- آبانبارهای خصوصی
نوع عملکرد و ارکان :
-آبانبارهای خصوصی
-آبانبارهای عمومی
شکل ساختمان و نحوه آب برداری :
1-آب انبار دستی یا آب انبار “رو”
2-آب انبار شیری
موقعیت مکانی:
الف) آبانبارهای شهری
ب) آبانبارهای روستایی
ج) آبانبارهای قلعه ای
د) آبانبارهای میانراهی
ه) آبانبارهای بیابانی
زمانی :
الف- آبانبارهای پیش از دوره صفوی
ب- آبانبارهای دوره صفوی
ج- آبانبارهای دوره قاجار
د- آبانبارهای عصر حاضر
عناصر تشکیل دهنده آبانبار:
به طور کلی ویژگیها و عناصر مختلف تشکیل دهنده یک آبانبار عبارتاند از:
الف- نحوه ساخت (ویژگیهای ساختمانی و اجرایی)
ب- مخزن آبانبار
ج- راچینه (راهپله)
د- پاشیر
ه- سردر
و- تزیینات
ز- بادگیر
ح- فضاهای مشترک با ساختمان آبانبار
آب انبار های یزد:
آب انبار امیر چخماق مربوط به دوره صفوی است
در یزد، خیابان امام خمینی، میدان امیرچخماق، جنب بازارچه حاجی قنبر واقع شدهاست
این اثر در تاریخ ۱۴ اسفند ۱۳۸۵ با شمارهٔ ثبت ۱۷۸۹۴ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
آب انبار شاه عباسی ندوشن
این آب انبار در محله پایین یا توده در کنار مسجد جامع ندوشن واقع شده است
درفاصله بین ورودی راه پله و همچنین در جبهه های اطراف بنا چسبیده به آن منازل مسکونی ساخته شده است و جز ورودی راه پله که محدود به کوچه است اجزاء دیگر بنا از دید محفوظ می باشد ، بطوری که به منظور مشاهده بادگیرها و سقف مخزن باید از راه پله خانه ایجاد شده روی راه پله آب انبار اقدام نمود .
آب انبار میان راهی مسیر چک چک
این آب انبار مجاور نیایشگاه زرتشتیان یزد ، در فاصله هفتاد و پنج کیلومتری شهر یزد قرار دارد .
با توجه به نحوه ساخت آن ، می توان گفت که این بنا متعلق به دوره قاجار است .
آب انبار حاج کاظم
این آب انبار در سال 1256 هـ . ق بنا شده ست
زیبا ترین آب انبار شهر قزوین محسوب می شود.
آب انبار دارای سردری زیبا ، مزین به کاشی و طاق رسمی بندی و کتیبه سنگی است .
راه شیر آب انبار دارای سی و سه پله با سقفی با قوس جناغی است.
مخزن مستطیل شکل آب انبار با شفته آهک و آجر ساخته شده است .
دارای دو بادگیر به ارتفاع هشت متر با تزیینات کاشی کاری است .
واقع در انتهای خیابان تبریز
این فایل دارای 68 اسلاید به صورت پاورپوینت می باشد.
دانلود فایل از سایت معماری بنا
دکمه بازگشت به بالا