معماری جهان
دانلود پاورپوینت مقایسه معماری حمام های ایران و روم
حمام اختراع چه کشوری است؟
ازهزاران سال پیش، شستن بدن در رودخانه‌ها، از آداب مذهبی بسیاری از مردم بوده است. مصری‌ها در رود نیل حمام می‌کردند و هندی‌ها جسم و روحشان را در رود گنگ می‌شستند.
نخستین مرجع در باره حمام را میتوان در کتاب مقدس تورات در سفر لاویان(آیه ی ۷-۱۶)یافت.
یک وان حمام و یک سیستم فاضلاب بیش از ۳۰۰۰ سال پیش در ویرانه های کاخ شاه یونان کشف گردیده است.
بقایای حمامهای یونانی و رومی که حدود ۱۷۰۰ سال پیش از میلاد بنا شده‌اند، هنوز پابرجاست. مسلمانان و به خصوص ایرانی‌ها نیز به شستشوی بدن اهمیت می‌دادند.
ملکه الیزابت- قرن ۱۶ میلادی- افتخار می‌کرد که سالی چهار بار به حمام می‌رفت.
مارکوپولو نیز، اواخر قرن 13 میلادی، در یکی از شهرهای چین 300 حمام عمومی پیدا کرد که آب گرم و سرد داشتند و مردم فقیر هر روز از آنها استفاده می‌کردند. این در حالی بود که انگلیسی‌ها تا قرن‌ها بعد، حمام رفتن را ناپسند می‌‌دانستند. بعدها نیز، در بسیاری از شهرهای اروپایی، حمام کردن ویژه اشراف و ثروتمندان بود تا قرن سوم قبل از میلاد در یونان باستان هر شهری حداقل یک حمام عمومی داشت و ثروتمندان دارای استخرها و حمام های خصوصی در خانه بودند.
روم:
روم پایتخت کشور ایتالیا و همچنین مرکز استان لاتیوم ایتالیا است. روم در نزدیکی دریای مدیترانه قرار گرفته است. کشور واتیکان در درون شهر روم قرار گرفته است.
حمام های روم:
در روم باستان حمام های بسیار بزرگ و با شکوه وجود داشته است، به طوری که مرکز شهر رم حدود یک مایل مربع فضا را بنا های حمام های کاراکالا در برگرفته بود . این حمام ها؛ استخر شنا ٬ حمام گرم ٬ حمام بخار ٬ حمام هوای گرم ٬ حتی کتابخانه و تآتر و رستوران داشت و مردم برای سرگرمی به حمام می آمدند . حمامهای روم باستان به صورت استخرهایی بود که زیر آنها کوره‌های بزرگی ایجاد کرده بودند. فرهنگ حمام در دوره رومیها جایگاه مهمی داشت و تا اواسط دوره بیزانس بطول کشید و بعدها در کشورهای دریای مدیترانه و اروپا رو به فراموشی گذاشت و با ترکها مجددا بصورت فعال وارد صحنه شد.
رومیان به حمام علاقه زیادی داشتند. در روم حمام ها دارای شبکه ی گرمایی زیرزمینی بودند. اکثریت مردم از حمام های عمومی استفاده می کردند. این مکان ها فقط به عنوان حمام مورد استفاده قرار نمی گرفتند. بلکه محلی برای قماربازی ، خرید و فروش و تفریحات دیگر بودند. این حمام ها بسیار بزرگ بوده و دارای توالت هایی هم بودند که گاهی 16 نفر در این مکان ها ، در یک زمان ، از توالت های عمومی استفاده می کردند.
اولین حمام در حدود سال 33 قبل از میلاد در روم بنا شد و به تدریج در تمام سر زمین های تحت سلطه روم رواج پیدا کرد.
این حمام ها جنبه ی تقدس داشته اند و به عنوان هسته مرکزی مجتمع های فرهنگی-ورزشی کتابخانه-باغ و ورزشگاه بودند.
در سال 23 قبل از میلاد شهر روم دارای 170 حمام عمومی بود که در قرن 4میلادی به 856 عدد حمام عمومی و 1352 استخر شنای عمومی رسید.
اندام های مختلف این حمام ها عبارت بودند از :
استخر های شنا
حمام هوای گرم
حمام هوای سرد
حمام آب داغ
حمام تعریق
فضایی برای ورزش-ماساژ و معالجات پزشکی
کتابخانه
موزه و فروشگاه
لیست حمامهای معروف و قدیمی روم:
آجریپا
نرون
تیتوس
تراجان
کاراکالا
دیو کلتیان
نقشه ساختمانی حمام کاراکالا:
1-تالار مرکزی(تپیداریوم)
2-حوض گرد آب گرم(کالیداریوم)
3-حوض آب سرد(فریجیداریوم)
4-تالارهای روباز ستوندار
5-تالارهای سخنرانی و کتابخانه
6-گردشگاه
7-مغازه ها
8-ورزشگاه
9-آبگذر و آب انبارها
این حمام دارای سازمان بندی مشخصی است که بر پایه ی طرح پیچیده ای از محور های متقاطع پی ریزی شده است.
ساختمان اصلی در داخل راست گوشه ای از بنا های مکمل روی محوری قرار دارد که جلوی آن درب ورودی و عقب آن ورزشگاه واقع شده است.
حمام های ایران:
حمام نیز از جمله ابنیه مهم شهری بوده که معمولاً در مراکز محلات و یا در مجاور راستاهای بازار و یا گذرهای اصلی احداث می شده است. از دوره پیش از اسلام، آثار بجای مانده از حمامهای خصوصی درکاخ تخت جمشید (دوره هخامنشی ) و کاخ آشور(دوره اشکانی) یافت شده است. ولی تکوین حمامهای سنتی به گونه ای که تا پیش از سیستم لوله کشی
جدید شهری مورد استفاده مردم قرار می گرفته است به دوره اسلامی بر می گردد. بعضی از حمامها وقفی بوده اند مانند دو حمام بزرگ و کوچک علیقلی آقا در مجاورت بازار و مساجدی به همین نام در محله بیدآباد اصفهان. بانی این مجموعه علیقلی آقا از خواجگان حرم شاه سلیمان و شاه سلطان حسین صفوی بوده و حمامهای آن وقف مسجد بوده است.البته حمامهایی نیز جهت کسب درآمد و گذران زندگی صاحب آن احداث می شده است.
حمام های تاریخی معروف ایران شامل:
حمام باغ نشاط:
حمام باغ نشاط یکی از حمامهای تاریخی شهر شیراز میباشد که در شمال عمارت باغ نشاط واقع شده‌است. این بنا هم‌اکنون به‌دلیل تخریب برخی از بخشهای آن نیازمند مرمت است. دیوارهای حمام باغ نشاط به‌شکل ماهرانه‌ای نقاشی شده‌اند و بر زیبایی آن افزوده‌اند.
حمام حاج داداش:
حمام حاج‌داداش یکی از بناهای تاریخی شهر زنجان است.این حمام تنها حمام ستون سنگی زنجان میباشد که سقف اصلی آن بر روی چهارستون سنگی قرار گرفته است.قدمت این بنا بطور تقریبی ۱۵۰ تا ۲۰۰ سال پیش تخمین زده می‌شود.هم‌اکنون با حفظ بافت حمام و با اندکی تغییرات از این مکان به عنوان سفره‌خانه استفاده می‌شود و محل پذیرایی گردش گران است.
حمام خانی بستک:
حمام خان بستک (گرمابه) واقع در شهر بستک در بخش مرکزی شهرستان بستک در غرب استان هرمزگان ، یکی از آثارهای تاریخی و از نقاط دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایران است.این حمام در شهر بستک واقع شده و از آثار دوره قاجاریه میباشد. و یکی از آثار به جا مانده از گذشته در بستک است. ودر جوار خانه بنى عباسى بنا شده‌است. این گونه حمامها در منطقه به حمام زیر زمینی معروف است. چرا که زمین را در ابعاد مختلف واندازهٔ لازم گود می‌کنند وبنای حمام را در درون زمین ایجاد می‌کنند تا هم استحکام وطول عمر دیوارهای آن بیشتر باشد وهم گرمای بیشتری را در ایام سرد زمستان در خود نگه دارند. از این گونه حمامها میتوان از حمام سیبه نام برد.
حمام خرانق
حمام سیبه
حمام شهر قدیمی حریره (کیش)
حمام فین:
