تحلیل فضای شهری
پاورپوینت نادیده گرفتن حقوق معلولین،ناتوانان و سالخوردگان در طراحی و اجرای مبلمان شهری
مبلمان شهری چیست؟
مجموعه وسیعی از وسایل،اشیا ،دستگاه ها،نمادها،خرد بناها،فضاها و عناصری که چون در خیابان و در کل در فضاهای باز شهری نصب شده اند و استفاده عمومی دارند به این اصطلاح معروف شده اند.
معلول به چه کسی گفته می شود؟
فردی که به هر علت دچار ضعف،اختلال و یا عدم توانایی در اندام های حرکتی شده و برای تحرک نیاز به استفاده از پاره ای وسایل کمکی داشته باشد.
سالخورده کیست؟
گروه سنی 65 سال به بالا که به علت کهولت سن قادر به انجام فعالیت های روزانه به طور معمول نمی باشند.
ناتوانان چه قشری را شامل می شوند؟
این دسته افراد مادران دارای فرزند خردسال(نیاز به کلسکه و …)،بیماران و گروه سنی زیر 6 سال را شامل می شوند.
توضیح مختصری از مسئله:
انسان به عنوان یک موجود اجتماعی همواره در صدد ایجاد ارتباط با فضای پیرامون خود است.
ایجاد این ارتباط از طریق حضور در محیط ،دسترسی به فضاهای پیرامون و انجام فعالیت های حیاتی میسر است.
در واقع دسترسی شرط لازم برای تامین و برآورد فعالیت های انسانی بوده و در صورت تحقق این امر انسان قادر به فعالیت در عرصه های مختلف زندگی و دارای بازده اجتماعی مناسب خواهد بود.
عدم حضور انسان در محیط از دو علت زیر ناشی می گردد.
1-نامناسب بودن محیط شهری
2-ناتوانی فیزیکی انسان
با این حال مهمترین عامل در به انزوا کشیده شدن اقشار ناتوان نامناسب بودن بستر محیط شهری است .
در دنیای پیشرفته امروزی کشوری می تواند خود را در سطح کشور های متمدن بداند که چند معیار را رعایت کرده باشد . یکی از این معیار ها بر طرف کردن مشکلات معماری و شهر سازی برای معلولین ( توانخواه) است . به عبارتی طراحی برای همه شهر وندان یک جامعه و نه فقط قشر خاص .
آرزوی یک معلول زندگی بدون همراه و روان سازی شهر برای سهولت حرکت های اوست . مشکلات و موانع معماری که باعث میشود معلولین کمتر در جامعه حضور داشته باشند عبارتند از مشکلات شهر و شهر سازی ، مشکلات رسیدن به بنا ، عدم رعایت اصول مهندسی ساختمان ، مشکلات حمل و نقل شهری ، مشکلات حرکت در درون بنا .
پرسش های پژوهشی:
الف:آیا آشنایی متخصصین و مرتبطین امر میتواند گره گشای مسائل باشد؟
ب)آیا اصلاحات فیزیکی در بعد طراحی و اجرای اثاثه شهری کافی میباشد؟
ج)آشنا کردن اقشار مختلف از حقوق شهروندی تا چه میزان کارآمد می باشد؟
_ شناخت مبانی نظری
_ شناخت موضوع
1- تجهیزات خیابانی هماهنگ
طراحی و نصب بیشتر عناصر مبلمان و اثاثیه خیابان در حوزه مسوولیت اداره ها و سازمان های مختلفی، مانند: مخابرات، برق، آب، راهنمایی و رانندگی و شرکت واحد اتوبوسرانی قرار دارد که در نتیجه آرایش ناهماهنگی در خیابان به وجود می آورند. مساله تنها تنوع عناصر نیست، بلکه شیوه توزیع آنها در سطح خیابان نیز اهمیت دارد. بنابراین در ابتدا همکاری میان ادارات و سازمان های گوناگون لازم است تا بتوان تعداد و انواع عناصر را به میزان معقولی می رسانید.
1- سنگ فرش (کف پوش)
سنگ فرش را می توان هم به عنوان زمینه ای خنثی در نظر گرفت و هم برای جلب توجه مردم، جنبه تزیینی بیشتری بدان بخشید. به وسیله سنگ فرش می توان کانون یا فضایی شاد آفرید و برای آستانه ای در فضای شهری نقشی همچون قالی پدید آورد. برای این منظور باید مجموعه ای از مصالح و رنگ برگزیده شود تا ویژگی های مکانی را باز نماید. با استفاده از این مجموعه، می توان مضامین متفاوتی برای هر ناحیه یا خیابان انتخاب کرد.
2-جدول
نوع جدول با توجه به درجه خیابان و مصالح به کار رفته در سنگ فرش مجاور آن انتخاب می شود.
3- جوی‌ها
حداقل شیب عرضی یک جاده آسفالت معمولاً 2 درصد است. شیب طولی جوی میتواند 4/0 درصد باشد.
در زمین‌های مسطح برای جلوگیری از جمع شدن آب باران در یک نقطه، باید از اصل توزیع آب به جای جمع‌آوری آن استفاده کرد. در زمین‌های شیبدار برای کاهش سرعت آب باران و ایجاد امکان جذب آب‌های سطحی، می‌توان از جویهای شبکه‌بندی شده یا ناهمور استفاده کرد.
4- پله‌ها
پله‌ها را باید بُعد دیگری از سنگ فرش دانست که اختلاف سطح را حل کرده، به تعریف فضا یاری نموده و حتی محل‌هایی برای نشستن در هوای آزاد فراهم می‌آورند.
5- حفاظت پیرامون درختان
شبکه‌های محافظ درختان، برای حفظ پیوستگی سنگ فرش، حفاظت از ریشه‌ها و تامین تهویه آنها طراحی شده، همچنین آبیاری به وسیله آب روان سطحی را نیز امکان‌پذیر می‌سازند.
6- محل‌های نشستن
طراحی محل‌های نشستن یا برای نشستن طولانی است یا برای زمان کوتاه. طراحی محل‌های نشستن طولانی، به امکانات راحتی بیشتری، نظیر صندلی‌های با پشتی و دسته برای پارک‌ها و خیابان‌های پیاده‌رو، نیاز دارد.
7- گلدان‌ها
در مکان‌هایی که امکان کاشت درختان و بوته‌ها بطور مستقیم در داخلی زمین نباشد، می‌توان از جعبه‌های مخصوص کاشت گیاهان استفاده کرد. در داخل زمین نباشد، می‌توان از جعبه‌های مخصوص کاشت گیاهان استفاده کرد. همچنین از این جعبه‌ها برای ایجاد مانع، یا تعدیل تاثیرات ناشی از شیب و دیوارهای بلند نیز استفاده می شود.
8- ظرف‌های زباله
ظرف های زباله باید در دید بوده، استفاده از آنها راحت باشد؛ اما نباید آلودگی ایجاد کنند.
در خط مستقیم کنار یک خیابان اصلی، می‌توان ظرف‌های زبالیه را در فاصله‌های 30 متری مستقر کرد. تعداد ظروف زباله در کنار اغذیه فروشی‌ها، سینماها و شیرینی فروشی ها باید افزایش یابد.
9- تیرک‌ها
بمنظور ایجاد موانع، بر سر راه وسائط نقلیه تیرک نصب می‌کنند. تیرک‌ها را می‌توان به جای جداول یا در ترکیب با آنها استفاده کرد. برای عدم آشفتگی خیابان و جلوگیری از ایجاد موانع غیر لازم در آن، باید در مکان‌یابی تیرک‌ها دقت شود.
همچنین می‌توان از تیرک‌های کم ارتفاع به عنوان صندلی استفاده کرد و در مناطق پیاده‌رو یا پارکینگ، لوازم روشنایی کم ارتفاع، روی آنها نصب کرد.
10- نرده‌ها
ایجاد مانع کالبدی یا حصار برای ایمنی، در هر جا نیاز است. چنانچه نخواهیم مناظر از دید پنهان شوند، از نرده کشی استفاده می‌کنیم.
از نرده و حصار برای نشان دادن یک مرز، ایجاد فضای خصوصی، تعیین یک فضا یا حفاظت از یک محوطه استفاده می شود.
11- دیوارها
دیوارها، موانع بصری و کالبدی در فضاهای شهری محسوب می‌شوند که حدود فضاهای خصوصی و نیمه‌خصوصی را تعیین می‌کنند. دیوارها را می‌توان با دیگر اجزای منظر، نظیر عناصر زیر ادغام کرد.
12- دروازه‌ها
دروازه‌ها در فضاهای شهری، جاذبه‌های کانونی نیرومندی را تشکیل می‌دهند. آنها ممکن است با داشتن معماری و ساختاری متفاوت از پیرامون، جذب کننده ورود به مکان خاصی، مانند پارک باشند و یا حس ورود و جهت یابی را بیافرینند. همچنین از دروازه‌ها در کارکردهای دیگر نیز استفاده میشود.
13- روشنایی
پایه‌های هماهنگ
برای تمامی پایه‌های چراغ در یک ناحیه مخصوص، باید از سیستم استاندارد استفاده کرد. این سیستم باید با پایه‌های ظروف زباله و پایه‌های علایم مختلف هماهنگ باشد تا تعداد پایه‌ها به حداقل برسد.
14- سرپناه
سرپناه سازه‌ای دایمی، دراز مدت یا موقتی می باشد.
سرپناه دایمی، مانند: ردیف ستون‌های سرپوشیده (کلوناد)، پیاده‌روهای سرپوشیده (مسقف) یا دالان‌های عبور وسائط نقلیه از در ورودی تا مدخل ساختمان.
سرپناه دراز مدت، مانند: ایستگاه‌های اتوبوس، کیوسک‌ها و اتاقک‌های تلفن.
15- آب‌نماها
جنبه‌های مختلف در طراحی آب نماها:
جریان آب
آب جاری نور را جذب کرده، می‌درخشد و فضاهای فعال و پرتحرکی به وجود می‌آورد. در حالیکه آب راکد، فضای ساکت و آرامی پدید می‌آورد.
باد
در هنگام طراحی فواره‌های بلند یا آبشار، باید به مساله منحرف سازی آن توسط باد نیز فکر کرد. بویژه در نواحی شهری که لازم است بادنمایی در محل نصب کرد و ارتفاع فواره را متناسب با وزش باد تنظیم نمود.
16- آبخوری‌ها
ابخوری‌ها باید بیرون از پیاده‌روها مکان‌یابی شوند و استفاده از آنها آسان و قابل دسترسی معلولان و کودکان باشد. بدلیل مسائل بهداشتی، آبخوری‌ها باید به یک دهانه آب پخش کن محافظ، مجهز باشند.
17- شیرهای آتش نشانی
شیرهای آتش نشانی باید همسطح دیوار یا زیرزمین نصب شوند تا از ایجاد مانع و آشفتگی دور باشند، اما در مواقع اضطراری باید در دسترس و دید باشند.
18- علایم
بهینه سازی
برای به حداقل رساندن آشفتگی و بی نظمی پایه‌ها، باید در طراحی علایم بهینه سازی کرد. به همین منظور می‌توان علایم را به دیوارها و ساختمان‌ها نصب کرد و یا آنها را همراه با دیگر تجهیزات خیابانی بر روی یک پایه مستقر ساخت.
19- تابلوها
بمنظور شناخت و درک دقیق مساله تابلو، از یکسو باید به جزئیات تابلو مثل ابعاد، موضوع، رنگ، نورپردازی، حروف، اشکال و نوع ساخت پرداخت و از سوی دیگر ارتباط تابلو و ساختمان، ترکیب مجموعه تابلوها با هم و نقش تابلو در سیمای شهر را بررسی کرد.
شکل‌های موجود در تابلوها پیش از آنکه یک مساله فنی باشد، یک مساله فرهنگی است و راه‌حل‌های آن به آموزش عمومی نیاز دارد.
_ بررسی نظریه های مرتبط با موضوع
باید تدابیری مد نظر قرار بگیرد که معلول را قادر سازد بدون کمک گرفتن از شخص همراه در جامعه زندگی کند.معلولین حق دارند از امکاناتی برخوردار باشند که بتوانند به طور مستقل در جامعه زندگی کنند (قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد-دسامبر 1975)
بررسی نمونه های موردی
پلهای ارتباطی بین پیاده‌رو و سواره‌رو
2ـ 1پیش‌بینی پلهای ارتباطی بین پیاده‌رو و سواره‌رو و حداکثر در هر 500 متر فاصله الزامی‌است
2ـ 2ـ اتصال پلهای ارتباطی و پیاده‌رو باید بدون اختلاف سطح باشد، در صورت وجوداختلاف سطح رعایت ضوابط ذکر شده در فصل سطح شیبدار الزامی است
12ـ 3ـ حداقل عرض پلهای ارتباطی که در امتداد مسیر پیاده رو نصب می‌شوند، برابر عرض‌پیاده رو باشد. حداقل عرض پلهای ارتباطی عمود بر مسیر پیاده‌رو 150 سانتیمتر باشد
2ـ 4ـ محل ارتباط پیاده‌رو و سواره‌رو باید دارای علائم حسی قابل تشخیص برای نابینایان باشد
2ـ 5ـ ساختن پل یا سطح لغزنده ممنوع است.
این فایل دارای 64 اسلاید به صورت پاورپونیت میباشد.
دانلود مستقیم از سایت معماری بنا:
