رساله معماری
رساله کارشناسی ارشد طراحی دهکده گردشگری وارش با رویکرد معماری اکولوژیک
چکیده
رشد شتابان صنعت گردشگری در ایران مسائل و مشکلات فراوانی را به وجود آورده است. یکی از این مشکلات، طراحی مناسب جهت فضاها و امکانات گردشگری؛ از جمله دهکده‌های گردشگری است. دهکده های گردشگری مکان هایی از یک استان هستند که چه در خود مکان چه در فواصل نزدیک به آن از لحاظ جاذبه های طبیعی، فرهنگی و تاریخی قابلیت های لازم برای جذب گردشگران وجود دارد و نیازمند ایجاد تأسیسات و امکانات گردشگری و اطلاع رسانی مناسب هستند در سایت مورد نظر رودخانه نقش جاذبه طبیعی را دارد. این دهکده ها معمولا با هدف یک اقامتگاه یا استراحتگاه و محل تمرکز گردشگران داخلی و خارجی به منظور گسترش سفرهای فراغتی، تعطیلاتی و اقامتی ایجاد می شوند و دارای فضاهای تفریحی، ورزشی، اقامتی، خدماتی، رفاهی و… درحد استانداردهای جهان امروز هستند و طراحی بهینه‌ی این فضاها، از جمله وظایف طراحان گردشگری است.
در این رساله که با عنوان طراحی دهکده گردشگری با رویکرد اکولوژیک است به طراحی فضاهای مناسب برای دهکده گردشگری در شهرستان آمل پرداختیم.
بدین منظور به شناخت مبانی نظری و ضوابطی که در ارتباط با گردشگری و طراحی اکولوژیک است مورد مطالعه قرار گرفت و براساس آنها به تشخیص ریز فضاها و عملکرد های مورد نیاز رسیدیم. پس از آن با استفاده از رویکرد اکولوژیک به طراحی سایت و ساختمان های مورد نیاز در دهکده گردشگری پرداختیم.
واژه های کلیدی: گردشگری، طراحی، دهکده گردشگری، اکولوژیک، رودخانه، آمل
1-1 مقدمه
نگاهی به مراحل توسعه تاریخی بسیاری از شهرهای کشور مان، ما را به این واقعیت رهنمون می سازد که هرچند توسعه شهری در آنها از نظر کمی با توسعه سطحی شهر و افزایش ساخت و سازها در کنار افزایش درآمدهای شهری همراه بوده ، لیکن از نظر کیفیت محیطی ، این توسعه با چالش های فراوانی همراه بوده است .از جمله معضلات همیشگی شهر های امروزی کشورمان، کمبود فضاهای تفریحی و گردشگری درآن است.
گردشگری بصورت مبنایی برای ایده پردازی ، تفریح و تفرج ، اشتغالزایی و کارآفرینی در آمده و در حالت مدرن تر به صورت شبکه ای به هم پیوسته از زیرساختها ی اقتصادی ، اجتماعی ، عمرانی و فرهنگی تبدیل شده است این در حالی است که کشور پهناور ایران، با دارا بودن جاذبه های گسترده فرهنگی، میراثی و طبیعی، جزءکشورهای برتر جهان از نظر جاذبه های گردشگری محسوب گردیده و دارای توانهای بالقوه بسیاری در جهت توسعه صنعت توریسم، گردشگری و تفریح و تفرج در سطح ملی و بین المللی می باشد .
استان مازندران با دارا بودن عرصه های بکر و طبیعی فراوان و نعمت فراوان خدادادی و آب و هوای منحصر به فرد در سطح کشور، و همجواری با دریای خزر و دامنه های البرز خود، از جمله بدیع و مفرح ترین مناطق گردشگری در سطح کشور و حتی کشورهای همجوار ایران بوده و مراجعت سالیانه میلیون ها مسافر به این استان خود گویای جایگاه رفیع این استان در نظام گردشگری کشور و میزان توجه هم میهنان به این استان و قابلیت های آن است .
سایت مورد نظر این پروژه، با استقرار درشهرستان آمل و نیز استقرار در جوار رودخانه هراز تمامی قابلیت ها و پتانسیل های خطه سرسبز مازندران، از جمله بهره مندی از آب و هوای مطلوب، سرسبزی و تراکم پوشش گیاهی، مجاورت با دریای خزر، استقبال مسافران و … برخوردار است.
1-2-1 بیان مسـأله
پاسخگویی مناسب به نیازهای جسمی، ذهنی و روحی انسان ، از ضروریاتی است که می باید فضاهای عمومی درقالب عملکردهای متعدد و خاص دراین جهت ساماندهی گردند . فقدان یا ضعف عملکردهای اجتماعی دراین زمینه منجر به عدم تعا لی بخشی در انسان شده و عواقب منفی آن متوجه جمع و جامعه خواهد گردید . رشد وتوسعه زندگی شهری و افزایش میزان تقاضا برای مسکن و ساختمان باعث گردیده که ارزش کیفی محیطی بانادیده گرفتن و تخریب فضاهای با ارزش طبیعی و محیطی ، بویژه فضاهای سبز شهری همراه گردیده و عملاً فضاهای درون شهری بیشتر به عرصه تعاملات مالی و اقتصادی بدل گردند.
بشر امروزه با درک اهمیت و جایگاه فضاها و عرصه های عمومی تفریح و تفرج در زندگی روزمره و انواع کارکردهای این فضاها در میان ساختار تجمعگاه های بشری، تلاش در جهت حفظ و احیاء و بهره برداری بهی نهاز منابع موجود را در دستور برنامه ریزی ها و سیاستهای خود قرارداده است . ازسوی دیگر ، عدم توجه به رویکرداجتماعی- فرهنگی درطراحی اینگونه فضاها باعث شده که نقش توسعه ای آن ها، جنبه فردی به خود گرفته وتعاملات اجتماعی را تضعیف نماید.
امروزه، شهرهای بزرگ کشورمان با حد و اندازه های لازم در برخورداری از فضاهای اجتماعی، بویژه در زمینه فضاهای تفریحی – تفرجی فاصله بسیاردار ند. از این رو ، کمبود و نبود این فضاها، روحیات حاکم بر شهروندان را نامتعادل و الگوی رفتاری ناموزون به بارخواهد آورد. از دیگر وجوه بارز توسعه فضاهای تفریحی و تفرجی،تأثیرات اقتصادی آن بر جامعه بهره بردار و بهره گیر است. تأثیراتی که در زمینه ایجاد فرصتهای شغلی و نیزکسب درآمدهای ملی از طریق ایجاد مناطق تفریحی و گردشگری ملی و بین المللی حاصل می گردد، امروزه مورد توجه اکثر مدیران و مسئولان تصمیم گیر در کشورهای جهان واقع گردیده و از این رو، در دهه های اخیر با رشد و توسعه چشمگیر فضاهای گردشگری در اکثر کشورهای جهان مواجه بوده ایم.
