دانلود های رایگانزنگ تفریح معماریمعماری اسلامی
حکومت های اسلامی در اسپانیا امویان در اسپانیا سایت معماری بنا
حکومت های اسلامی در اسپانیا امویان در اسپانیا
حکومت های اسلامی در اسپانیا امویان در اسپانیا
مقدمه
هنر اسلامی از قرن هشتم تا چهاردهم میلادی ( قرن 2 تا 8 هجری ) در اسپانیا ، پرتغال ، مراکش ، الجزایر و تونس دوره های گوناگون هنری و سیاسی را در بر می گیرد :
از سال 756 میلادی تا 1031 امویان در آندلس یعنی بخش اسلامی اسپانیا حکومت کردند . بعد از آن دوره انحطاط امویان و تجزیه به حکومت های کوچکتر و طایفه ای را شامل می شود .
در 1147 – 1086 میلادی المرابطون و 1264 – 1147 الموحدون حکومت را در این ناحیه به دست گرفتند .
در اواخر این دوران است که خلافت اسلامی به سه حکومت سلطان نشین و مستقل تبدیل شد که عبارتند از : نصریان در غرناطه یا گرانادا تا سال 1492 میلادی ، مرینیان در مراکش و عبدالوادیان در الجزایر .
امویان در اسپانیا
در سال 750 میلادی با روی کار آمدن عباسیان دوره خلافت امویان در دمشق به سر رسید و یکی از امیرزادگان اموی به نام عبدالرحمن از قتل عام جان سالم به در برد و از جنوب اسپانیا وارد شبه جزیره ایبریا شد و حکومت اموی را در قرطبه ( کوردوبا ) پایه گذاری کرد .
هنر امویان اسپانیا تلفیقی از هنر اسپانیا و شمال آفریقا است که از هنر بیزانس و ایران تاثیر گرفته است .
اسپانیا در زمان عبدالرحمن بهترین وضعیت فرهنگی ، اقتصادی و اجتماعی را دارا بوده است .
او در قرطبه مسجدی بزرگ و پیشرفته ساخت که یکی از آثار شکوهمند معماری اسلامی در جهان است .( تصویر1 )
نقشه اولیه در سال 785 میلادی به شکل مربع طرح ریزی شده است
که به دو قسمت مساوی تقسیم شده و نیمه شمالی به عنوان حیاط باز و نیمه جنوبی برای نمازخانه به صورت یک شبستان با 11 سری ستون است . ساختمان مسجد کاملا شمالی – جنوبی بنا شده
و بنابر این این قبله آن مستقیما متوجه مکه نمی باشد . محراب به شکل یک تورفتگی در دیوار قبله و به شکل یک اطاق هشت ضلعی است که یک طرف آن به کاخ خلیفه و یک در به بیت المال راه دارد .( تصویر 2)
قسمت ایستادن خلیفه به شکل یک طاق نعل اسبی است که در یک قاب قائم الزاویه قرار گرفته
و دور این قاب با خط کوفی تزیین یافته است . در مسجد قرطبه مصالح ساختمانی هم
از آجر و هم از سنگ است که از مصالح کلیساهای آنجا استفاده شده است .
در این بنا طاق های ضربی دو قوسی که با ظرفیت و دقت بر روی ستون ها و سرستون های بنای پیش از اسلام قرار گرفته اند جلب توجه می کند . قوس های مسجد قرطبه به طور متناوب با سنگ سفید و آجر قرمز ساخته شده است . این نوع تزیین وجه مشخصه این بنا و معماری اسلامی اسپانیا است . (تصویر 3)
جانشینان عبدالرحمن تغییرات بسیاری به این بنا دادند :
هشام اول چهار گوش در ورودی شمالی حیاط بنا کرد ، عبدالرحمن سوم و الحکم دوم ( 76 – 961 میلادی ) کارهایی انجام دادند : ستون های حجاری شده
به طور متناوب از مرمرهای صورتی و آبی تیره هستند .
در داخل قوس های بالایی به وسیله گچ بری و نقوش اسلیمی تزییناتی یافتند .
تصویر 1– مسجد جامع قرطبه ، کوردوا ، اسپانیا ، قرن 8 م.
کاخ های مدینه الزهرا
عبدالرحمن سوم مجموعه ای سلطنتی و باشکوه را تحت عنوان مدینه الزهرا در هشت کیلومتری قرطبه بنا کرد . این کاخ بسیار وسیع و باشکوه در سه طبقه ساخته شده بود و دارای 13 هزار در منبت کاری شده بود
که از جلوه های درخشان و باعث افتخار معماری امویان بوده است
و در نهایت توسط جانشینان عبدالرحمن به آتش کشیده شد .
تصویر 2 – زیر سقف تزیین کاری شده محراب مسجد قرطبه
تصویر 3– داخل شبستان مسجد قرطبه ، طاق های نعل اسبی
المرابطون
بعد از مرگ المظفر فرزند المنصور در سال 1008 میلادی دوره خلافت امویان به پایان رسید
و تا سال 1031 میلادی آندلس به چندین حکومت جزء و ملوک الطوایفی تقسیم شد
تا سرانجام یوسف بن تاشفین حکومت آفریقایی المرابطون را با فتح آندلس تاسیس کرد .
دیدگاه اعتقادی و بنیادگرایانه المرابطون سادگی در معماری و پرهیز از تزیینات را در پی داشت .
ستون ها آجری شدند و سپس سطوح دیوار با اندود آهک و گچ شکلی سفید ساده به خود گرفتند .
مساجد این دوره بسیار پهن و دارای قوس های متقاطع ، متنوع و مختلط و به شکل گرد ،
نوک تیز و دندانه دار نعل اسبی بود که طرح و نقوش سطح قوس ها به شکل مارپیچی بود .
در اتاق تزیینات مقرنس به کار رفته است . مقرنس یکی از نشانه های تمام عیار اسلامی در جهان است
که ریشه در شرق اسلامی دارد . تزیینات گیاهی به شکل کچبری منبت ، مشبک و با استفاده و چوب و برنز صورت گرفت .
از مساجد این دوره : مسجد ندرومه و مسجد الجزایر ، مسجد تلمسن الجزایر و مسجد علی در مراکش است .
الموحدون
الموحدون اقوام بربر نژاد از کوه های جنوب مراکش بودند . این اقوام اصولی سخت و ریاضتی بر مبنای یکتا پرستی داشتند .
عبدالمومن با قیام خود و متکی بر اندیشه المرابطون را منقرض نمود و مراکش را در سال 1147 به تسخیر خود در آورد دراین زمان اندلس برای مدتی کوتاه به دو حوزه حکمرانی تقسیم گردید .
گیرایی مساجد الموحدون در بزرگی فضا ها و یادمان گونگی مناره هایش است .
تزیینات آن برگرفته از عناصر معماری بوده و طرح ها و نقوش هندسی خطی بر نمونه های اسلیمی گیاهی غلبه دارد . در معماری این دوره تلفیق و گره خوردن قوس های طاق آن ، ترکیبی از شکل خای خطی است
که با مقرنس پر شده اند . تزیینات به شکل کتیبه های خطی آیات قرآن نقش اصلی را داشته است .
نوآوری این دوره توسعه و تکمیل پلان ها به شکل T و Uاست که جایگزین پلان های ساده تر دوره امویان گشته است . از مساجد این دوره : مسجد کتبیه در مراکش ، مسجد قصبه در مراکش ، مسجد حسن در رباط .
دوره سلطان نشین ها
بعد از فروپاشی حکومت الموحدون ، حکمروایی مسلمانان در شبه جزیره ایبریا
به حکومت کوچک نصریه در گرانادا محدود شد ، دوره ای که در آن
شاهکار معماری قصر الحمرا ء ساخته شد .
همزمان با این دوره سلطان نشین مرینی در مراکش و حکومت عبدالواد در الجزایر کنونی بودند .
مسجد سید بومدین در تلمسن توسط عبدالحسن در دوران عبدالوادیان به عنوان مکانی
برای زائران مقبره قطب اهل تصوب و در مجاور آن ساخته شد ، محلی پیرامون که به منظور اسکان زائران اختصاص یاقت .
پلکانی در یک طرف ورودی امکان دسترسی را به مدرسه علوم دینی و قرآنی
در طبقه بالا و دستشویی و وضو خانه در طبقه پایین فراهم می کرد . در اطراف حیاط نیز رواق هایی وجود دارد .
در طول قرن های 13 و 14 میلادی شکل جدیدی از مدارس دینی از شرق در شمال آفریقا گسترش یافت .
مدرسه ها در مجاورت مساجد قرار داشتند ، تعدادی از این مدارس که تا به حال به جا مانده ند دو نمونه از دوره مرینی و بقایایی از یک نمونه نصریه هستند .
مدرسه غالبا به گرد یک حیاط مرکزی شکل گرفته است و در هر طرف ردیف هایی از قوس ها قرار دارند که قوس وسطی بزرگتر است و همگی دارای کتیبه های تزیینی است .
همه این سازماندهی ها نشان از ریشه و نفوذ شرق اسلامی در این مکان ها است .
به عنوان نمونه مدرسه العطارین و مدرسه بوعنانیه در فاس را می توان نام برد .
دوره نصری ها
بیشتر بنا های به جامانده از دوره نصریه در شهر گرانادا ( غرناطه ) است .
مناره اولیه « سن خوان » و حیاط « الباشیه » که هم اکنون کلیسای السالوادور است
هر دو از قرن سیزدهم میلادی هستند و به روشنی از دوره الموحدون تاثیر گرفته اند
یک چراغ برنزی بسیار نفیس و البته ناقص از مسجد به جا مانده است که در سال 1305 میلادی ساخته شده است .
کاخ الحمراء
این کاخ نمونه بسیار زیبا و کاملی از هنر اسلامی این دوره است . تزیینات مقرنس و گچ بری های فوق العاده ای دارد که به رنگ طلایی بیشتر کار شده است . اسلسمی ، مقرنس و تمام نشانه های هنر اسلامی در این بنا است .
از قسمت های مختلف این بنا حیاط شیران با ستون ها و گچبری های زیبا است .
آجر های دیوار خارجی آن به رنگ قرمز می باشد .
این بنا از سه قسمت مجزا تشکیل شده که هر کدام برای هدف خاصی مورد استفاده قرار می گرفته است .
استفاده از خط نسخ ، نقاشی روی دیوار و سقف نیز از تزیینات الحمراء است . هلال های محراب اکثرا نعل اسبی استفاده شده است .
تصویر 4– کاخ الحمرا گرانادا ، حیاط شیران ، اسپانیا ، 1391 – 1354 م.
حکومت های اسلامی در اسپانیا امویان در اسپانیا
حکومت های اسلامی در اسپانیا امویان در اسپانیا
حکومت های اسلامی در اسپانیا امویان در اسپانیا
حکومت های اسلامی در اسپانیا امویان در اسپانیا
حکومت های اسلامی در اسپانیا امویان در اسپانیا
حکومت های اسلامی در اسپانیا امویان در اسپانیا
حکومت های اسلامی در اسپانیا امویان در اسپانیا
حکومت های اسلامی در اسپانیا امویان در اسپانیا
