تنظیم شرایط محیطی
دانلود پاورپوینت معرفی کامل اقلیم گرم و خشک
معرفی اقلیم گرم و خشک
خصوصیات کلی شرایط اقلیمی دشتهای فلات
عکس هوایی از شهر یزد
بافت شهری
ساختمانهای متصل به هم
معابر پوشیده با طاق
پیچ در پیچ بودن کوچه ها
تصاویری از بافت شهری
فرم بنا
خانه های چهار فصل
پلان خانه بروجردی ها
مقطع طولی خانه بروجردی ها
مقطع عرضی خانه بروجردی ها
نمای قسمت تابستان نشین خانه بروجردی ها
برش از ساختمان
خانه های اقلیم گرم وخشک
فضاهای اقلیمی در معماری ایرانی
گودال باغچه
زمستان نشین
تابستان نشین
حوض خانه و سرداب
اتاق بادگیر
بادگیر
بادگیر باغ دولت آباد
معماری مساکن زرتشتی در اقلیم گرم و خشک
پلان خانه های زرتشتیان
تصاویری از انواع بادگیرها
معرفی مصالح به کار رفته در اقلیم گرم وخشک
نمودار تفاوت حرارت داخلی و خارجی دیوار گلی و بتنی
طرح معمار استرالیایی
همنشین کویر) طراحی باغی کویری
دشت های فلات که بخش عمده ای از مساحت کشور ما محسوب می شوند، عمدتاً در نواحی مرکزی و شرقی مملکت قرار دارند. این اقلیم در سرزمین خشک ایران بیش از دو سوم مساحت آن را به خود اختصاص داده است. دو منطقه دشت کویر و کویر لوت، در مرکز ایران واقع شده اند که به طور کلی لم یزرع و یا با بارندگی بسیار اندک می باشند. این دو کویر، قریب یک هفتم مساحت ایران را شامل می‌شوند.
نواحی حاشیه کویری و کوهپایه ای، دارای آب و هوای معتدل تر با بارندگی بیشتر می باشند؛ ولی به هر تقدیر، اقلیم این نواحی نیز گرم و خشک است.
خصوصیات کلی شرایط اقلیمی دشتهای فلات
1– آب و هوای گرم وخشک در تابستان و سرد و خشک در زمستان
2- بارندگی بسیار اندک
3- رطوبت هوای بسیار کم
4- پوشش بسیار کم گیاهی
5- اختلاف زیاد درجه حرارت بین شب و روز
6- در نواحی کویری و حاشیه کویری، باد های توام با گرد و غباربه دلیل رطوبت کم و دوری از دریا، اختلاف درجه حرارت هوا در طی شبانه روز، زیاد است.
بافت شهری
بافت شهری در این نواحی، به هم فشرده و ابنیه، متصل به هم هستند. کوچه ها، باریک و با دیوار های نسبتاً بلند و در مسیر یک خط شکسته امتداد دارند. اصولاً هیچ فضای شهری غیر محصور در این مناطق وجود ندارند؛ زیرا محافظت از فضای غیر محصور در مقابل شرایط نامساعد اقلیمی ممکن نیست. یکی از دلایل باریکی کوچه ها که گاه فقط برای عبور دو نفر از کنار هم کافی است، برای فراهم نمودن شرایط اقلیمی بهتر در فضای معابر است. وجود دیوار های بلند در کنار معابر، در ایجاد سایه در مقابل تابش آفتاب و همچنین حفاظت معابر در مقابل باد های کویری، تاثیر بسزایی دارند. باید متذکر شد که پیچ در پیچ بودن کوچه ها، از نظر زیست اقلیمی، یک مزیت در مناطق گرم و خشک و کویری محسوب می شود، زیرا در مسیر های مستقیم و عریض، باد های کویری می توانند به سرعت جریان داشته باشند و باعث اختلال در زندگی روزمره شوند.
تصاویری از بافت شهری
فرم بنا
کلیات فرم بنا در این مناطق به قرار ذیل است:
1- کلیه بنا ها به صورت کاملاً درون گرا و محصور
2- کلیه بنا ها بجز حمام ها دارای حیاط مرکزی و اغلب آنها دارای زیرزمین، ایوان و بادگیر
3- کف ابنیه و خصوصاً حیاط، پایین تر از سطح معابر
4- ارتفاع اطاق ها نسبتاً زیاد
5- طاق ها غالبا قوسی و گنبدی
6- دیوار ها نسبتاً قطور
همانگونه که فضا های شهری، محصور و در مقابل شرایط نامساعد طبیعی کاملاً محافظت شده اند، ساختمان ها و حیاط آنها نیز دارای یک حصار بسته و یک محیط زیست اقلیمی کنترل شده می باشند. این مطلب در مورد کلیه ساختمان های در این مناطق، اعم از تجاری، مذهبی، خدماتی و مسکونی صدق می کند.
زمستان نشین
اگرچه زمستان نشین پیش از آنکه نام فضای معینی باشد، به همه ی فضاهایی که در وجه شمالی حیاط ساخته می شوند تا از آفتاب زمستان که با زاویه ای مایل به درون اتاقها می تابد استفاده کنند، گفته می شود اما مجموعه ی معینی از فضاها با رابطه ای خاص، مجموعه ی فضاهای زمستان نشین را تشکیل می دهند که عبارتند از سه دری، پنج دری و شکم دریده، که روی محور اصلی قرار می گرفته اند و دو فضای ارتباطی که می توانند راهرو یا تختگاه باشند و گوشواره هایی که از سه دری، اتاق ارسی یا تهرانی و اتاق دو دری تشکیل شده اند و گوشه های این بخش را تشکیل می دهند.
فضای اصلی زمستان نشین روی محور اصلی قرار گرفته و برای ورود بیشتر نور خورشید اغلب پنجره های آنرا از ارسی های بزرگ می ساخته اند. داخل فضاهای مرکزی با توجه به بسته بودن فضا، تزیینات پیچیده ای چون قطارهای مقرنس و آیینه کاری های بسیار پیچیده دیده می شود.
تابستان نشین
تابستان نشین نیز موقعیتی مانند زمستان نشین دارد با این تفاوت که در وجه جنوبی حیاط قرار گرفته است تا در تابستان از تابش مستقیم آفتاب در امان بماند و روی محور اصلی آن معمولاً فضای نیمه باز با تالار قرار می گیرد.
این تالارها و ایوان ها جز در مواقع بسیار سرد سال مهمترین فضایی زندگی در خانه بوده اند، و اگرچه همیشه تزیینات داشته اند، اما با توجه به باز بودن و نفوذ گرد و خاک، از تزیینات بسیار پیچیده در آنها پرهیز و به نقوش ساده ی گچی در ترکیب با آجر یا سیم گل قناعت می شده است.
معماری مساکن زرتشتی در اقلیم گرم و خشک
ذکر این نکته لازم است که در مساکن زرتشتی، بر خلاف مساکن مسلمان نشین، از بادگیر، چندان خبری نیست؛ زیرا همان طوری که قبلاً به آن اشاره شد، بادگیر در گذشته، به عنوان یک علامت تعین به حساب می آمده؛ بنابراین زرتشتیان به علت اینکه در مضایقی قرار داشتند، ساختن بادگیر، در گذشته، برایشان میسر نبود. مثلاً در شهر تفت، هر موقع که زرتشتیان می خواستند بادگیر بسازند، می بایست به لوطی های محل، به هر ترتیبی که شده باشد، باج بدهند. از طرف دیگر در بعضی نقاط از جمله روستای «مبارکه» که یک روستای زرتشتی نشین در حوالی تفت است، در گذشته، به علت ناامنی، اهالی، مجبور بودند که مساکن آنان به صورت فشرده و مجتمع بنا گردد؛ به نحوی که می توان قسمت قدیمی روستا را به صورت واحد، تلقی کرد. در چنین مساکن فشرده ای، ساختن بادگیر، مقدور نبود؛ به همین لحاظ، اهالی برای تهویه منازل خود، به ایجاد چند روزنه در دل دیوار رو به سمت شمال که همراه با باد مطبوع است یا روزنه هایی در دو طرف سقف، قناعت می کردند.
ضمناً از مطالعاتی که درباره مساکن زرتشتی نشین تفت به عمل آمده است، این نکته استنباط می شود که اهالی برای مبارزه با ناملایمات هوای گرم در تابستان و هوای سرد در زمستان، منازل خود را به صورت «چهار صفه ای» در آورده اند؛ به طوری که در هر زمانی از سال، به مقتضای آب و هوا، در یکی از صفه ها به سر می برند؛ تابستان در سمت جنوب، بهار در سمت شمال، عصر های زمستان در سمت شرق و صبح های زمستان در سمت مغرب.
(همنشین کویر) طراحی باغی کویری
