حمام مسلمانان؛ گسترش دهنده تمدن و معماری اسلامی
از دیرباز و در تمدنهای قدیم حمام مکانی برای نظافت و پاکی بود و با زندگی دینی پیوند داشت، اما با آمدن اسلام و اهتمام آن به نظافت، حمام جایگاه خاصی یافت که به معماری آن بسیار توجه می شد به طوری که حمام به عنوان هسته اصلی شهرهای اسلامی با تاریخ تمدن اسلامی و ترویج معماری اسلامی ارتباطی عمیق دارد.
حمام به معنای محلی برای شستشو پیش از اسلام نیز در تمدنهای قدیم میان یونانیها، فارسها، رومیها، هندیها و چینیها وجود داشت که آنها از حوضچه های آب به منظور نظافت و پیشگیری از بیماری استفاده می کردند.
رومیها نیز حمامهایی داشتند که در کنار آن سالنهایی برای بازی و سخنرانی و حتی کتابخانه وجود داشت که از مشهورترین آنها می توان به حمام امپراطوری کرکلا اشاره کرد که حدود سال ۲۱۷ میلادی ساخته شد. پس از اسلام و با توجه به تأکید اسلام به امر نظافت حمامها رنگ دیگر به خود گرفتند و به عنوان مکانی برای پاکیزگی با انواع تزئینات و معماری اسلامی جلوه ای خاص یافتند
در قبل از اسلام پیروان آیین مهر و زرتشت توجه به پاکیزگی داشته و کلمه پادیا و(غسل وضو پاک کردن و پاکیزه نگه داشتن و واژه پاسیو هم به همین منظور است)از آن زمان ریشه می گیرد.
با توجه به نقش مهم و اساسی حمام در دوران اسلامی، آنها در کناربازارها، مدارس و مساجد ساخته شده و به عنوان هسته اصلی تأسیس شهر اسلامی به شمار می رفتند. حمامها به طور کلی از مهمترین تأسیسات خدماتی در شهرهای اسلامی به شمار می رفتند که با تاریخ تمدن اسلامی در زمینه ساخت معماری اسلامی ارتباطی عمیق دارند، چرا که حمام با دین اسلام و پاکی جسم مرتبط بوده و جایگاهی خاص در عبادات اسلامی دارد.
_ تاریخچه حمام در ایران
_ آداب و رسوم حمام های عمومی در ایران
_ معماری حمام
_ ورودی حمام ها
_ بینه یا سربینه
_ میان در
_ گرم خانه
_ خزینه
_ درجه حرارت در حمام های قدیمی
_ روابط عملکردی فضاهای حمام
_ تاثیر اقلیم در طراحی حمام های قدیمی
_ تاثیر آب و رطوبت در طراحی حمام های قدیمی
_ تاثیر روشنایی در طراحی حمام های قدیمی
_ نوع تهویه در حمام های قدیمی
_ نوع مصالح در حمام های قدیمی
معرفی چند نمونه حمام ها
_ باغ و حمام فین کاشان
_ حمام گنج علیخان
_ حمام وکیل شیراز
_ حمام چهار فصل اراک
هم اکنون حمام های مدرن
_ حمام های نوین غربی
منابع:
Search google
کتاب معماری اسلامی استاد پیرنیا
کتاب گنجنامه حمام ها جمعی از اساتید و دانشجویان دانشگاه علم وصنعت
توجه :این فایل ارای ۶۹ اسلاید به صورت پاورپوینت میباشد
دانلود مستقیم از سایت معماری بنا:
